Φωνή από φως

29, 31 Μαρτίου & 2, 3, 5 Απριλίου 2004

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Μια ζωή σαν ταινία και μια πορεία στο τραγούδι στενά δεμένη με τις μνήμες του Ελληνικού λαού είναι η προσωπική και καλλιτεχνική διαδρομή της Μαρινέλλας. Μια ολόκληρη ζωή κάτω από το φως των προβολέων, με σταθμούς σημαντικούς που η ίδια θα παρουσιάσει στο κοινό, σε πέντε συναυλίες - παραστάσεις με τίτλο «Φωνή από φως», στις 29 και 31 Μαρτίου και στις 2, 3 και 5 Απριλίου 2004 στην «Αίθουσα Φίλων της Μουσικής» του ΜΜΑ. Υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Σταμάτη Φασουλή και πλαισιωμένη από δεκαεξαμελή ορχήστρα, ηθοποιούς και χορευτές, η Μαρινέλλα θα ερμηνεύσει παλιές επιτυχίες (λ.χ. «Η πρώτη αγάπη σου», «Δυο πόρτες έχει η ζωή», «Σταλιά - σταλιά», «Άνοιξε πέτρα», «Απόψε σε θέλω», «Τι να φταίει», «Κοίτα με στα μάτια», «Γιατί φοβάσαι», «Σύνορα η αγάπη δεν γνωρίζει», «Απ' το αεροπλάνο», «Σήμερα») αλλά και ολοκαίνουρια τραγούδια που έχει γράψει γι' αυτήν ο Νίκος Αντύπας σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου.

Photo credit: Dinos Diamantopoulos © 2004

Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής

Χορογράφος: Δημήτρης Παπάζογλου

Βίντεο: Νίκος Σούλης

Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς

Κοστούμια: Κατερίνα Παπανικολάου

Κείμενα: Θοδωρής Πετρόπουλος

Ηχοληψία: Γιάννης Σμυρναίος

Σχεδιασμός φωτισμών: Φίλιππος Κουτσάφτης

Συμμετέχουν οι ηθοποιοί:

Λίνα Εξάρχου, Λαέρτης Μαλκότσης,

Θοδωρής Πανάς, Σταυριάννα Πανδή,

Παναγιώτης Πετράκης.

Χορεύουν:

Νινέσα Γκιούντερ, Κρίστης Κουπάτος,

Μαρία Λυραράκη, Ανδρόνικος Πολυδώρου.

Τραγουδούν:

Φλώρα Θεοδώρου, Γιώργος Φανάρας, Άγγελος Χρονάς.

Παίζουν οι μουσικοί:

Γιώργος Καραντίνης (μπουζούκι), Γιώργος Κοντογιάννης (μπουζούκι), Φίλιππος Τσεμπερούλης (πνευστά), Γιώργος Μαρινάκης (βιολί), Νίκος Ζέρβας (πλήκτρα), Δημήτρης Κωστόπουλος (πλήκτρα), Λευτέρης Γρίβας (ακκορντεόν), Χρήστος Ζέρβας (κιθάρα), Χριστόφορος Κροκίδης (κιθάρα), Δημήτρης Μπουρμάς (μπάσο), Δημήτρης Μαρινάκης (κρουστά), Σπύρος Δόριζας (ντραμς), Αουρέλια Ροτάρου - Δεσποτίδη (βιολί), Μαρία Ρεμπούτσικα (βιολί), Αλίκη Στεφανοπούλου (βιόλα), Πλούταρχος Ρεμπούτσικας (τσέλο)

Ενορχήστρωση - Μουσική Διεύθυνση: Γιώργος Νιάρχος

Η Μαρινέλλα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη από γονείς Κωνσταντινουπολίτες που ξανάστησαν τη ζωή τους στην πρωτεύουσα των προσφύγων, διατηρώντας τις μνήμες και τις αξίες της Ελληνικής αστικής παράδοσης στην Πόλη την κοσμοπολίτισσα. Τέταρτο και τελευταίο παιδί μιας μεγάλης φαμίλιας που ακόμη έως σήμερα συγκεντρώνει τα μέλη της στο μεσημεριανό τραπέζι και φιλεύει τους φίλους πληθωρικά και ανοιχτόκαρδα.

Από τότε που θυμάται τον εαυτό της έστηνε παραστάσεις στο δωμάτιό της, στη γειτονιά, στα παιδικά θέατρα και στις παιδικές εκπομπές του ραδιοφωνικού σταθμού, επιβάλλοντας την εκφραστικότητα και το ταλέντο της, στις όποιες επιφυλάξεις των γονιών της. Ήθελε μεγάλο θάρρος κι' εμπιστοσύνη το να ξεκινήσει στα 17 της χρόνια, ακολουθώντας ως ηθοποιός τον θίασο Κώστα Βουτσά - Μάρθας Καραγιάννη στις περιπέτειες του ανά την Ελλάδα. Κι' όπως γίνεται στα παραμύθια, τη βραδιά που αντικατέστησε την άρρωστη τραγουδίστρια της ομάδας, το ελληνικό τραγούδι «έκλεψε» από το θέατρο μια νέα πρωταγωνίστρια του πάλκου και της μουσικής σκηνής. Αυτή είναι η αφετηρία της λαμπερής καριέρας της που συνεχίζει με αμείωτο πάθος τις αναζητήσεις της στη ζωή και την τέχνη -όπως πάντα με βαθύ ένστικτο και αμείωτη εκφραστικότητα!

Ήταν το 1957, όταν η νεαρή κοπέλα που τραγουδούσε με συγκίνηση τις επιτυχίες της Βέμπο, της Μπελίντας και της Μαρίκας Νίνου στο «Στρατιωτικό Θέατρο» και στο «Πανόραμα» της Θεσσαλονίκης, γνωρίστηκε με τον Στέλιο Καζαντζίδη που την άκουσε να λέει και το δικό του «Πικρό Ψωμί». Στάθηκε δίπλα του ως το 1966, σεμνή αλλά και χαρακτηριστική παρουσία, η σημαντικότερη «δεύτερη φωνή» σ' ένα θρυλικό λαϊκό ντουέτο που σφράγισε μιαν εποχή κρίσιμη και μεταβατική. «Ρούφηξε» τη ζωή και το τραγούδι θητεύοντας μαζί του στο πάλκο, δίπλα στον Παγιουμτζή, τον Παπαϊωάννου, τον Ρουμελιώτη, τον Μητσάκη, τον Ζαμπέτα. Κέρδισε την εκτίμηση του Τσιτσάνη, χάρηκε τη φιλία και τη συντροφιά του Μανώλη Χιώτη και της Μαίρης Λίντα, απέσπασε τον θαυμασμό του Χατζιδάκι, έζησε στο «κοινόβιο» του Θεοδωράκη, όργωσε την Ελλάδα και τη διασπορά σ' εποχές που κάθε «τουρνέ» ήταν μια μικρή περιπέτεια, στριφογύρισε στα αυλάκια των δίσκων του τζουκ-μποξ συντροφεύοντας καημούς και όνειρα! Με τον Καζαντζίδη τραγούδησαν σε πρώτη εκτέλεση τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι (Το πέλαγο είναι βαθύ, Κουρασμένο παλικάρι κ.ά.) και τον κύκλο «Πολιτεία» του Μίκη Θεοδωράκη στην ιστορική συναυλία στο θέατρο «Κεντρικόν» το 1961.

Κι' όταν το 1966 άνοιξε τα δικά της φτερά, διεκδικώντας την αυτόνομη παρουσία της στον χώρο, αναβαπτίστηκε στις θεατρικές της καταβολές: από τη μαυροφορεμένη μοιρολογίστρα των κινηματογραφικών μιούζικαλς στις τολμηρές, για τα μέτρα της εποχής, εμφανίσεις με το κοντό μαλλί και τα παντελόνια. Έφερε πραγματική επανάσταση στη νυχτερινή διασκέδαση, εισάγοντας στην πίστα τους θεατρικούς προβολείς, την υψηλή ραπτική, την παράλληλη γλώσσα του κορμιού και των χεριών (πολύτιμη «προίκα» από τα θεατρικά μπουλούκια και τις κλασικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου).

Σε τραγούδια που αγαπήσαμε, που «σταλιά - σταλιά» πέρασαν στις μουσικές μας μνήμες κι' εξακολουθούν να μας συνεπαίρνουν όταν ανατρέχουμε σ' αυτά, αντίδοτα στην κακοφωνία της σύγχρονης Βαβέλ. Τραγούδια των Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Χιώτη, Ζαμπέτα, Κατσαρού, Πλέσσα, Άκη Πάνου, Λεοντή, Σπανού, Χατζηνάσιου κ.ά., ενώ παράλληλα δεν ξεχνά ποτέ και πάντα περιλαμβάνει στο ρεπερτόριό της τα παλιά λαϊκά και τα «ελαφρά» τραγούδια που της χάραξαν πορεία.

Η Μαρινέλλα διορθώνει όσους σπεύδουν να τη φιλοδωρήσουν με την ξενική ετικέτα της «σόου - γούμαν» λέγοντας ότι δεν είναι παρά μία τραγουδίστρια… «οπτικοακουστική»! «Μια καριέρα την κάνεις με ταλέντο και καρδιά -αποφαίνεται σε μια συνέντευξή της- αλλά αν αυτά δεν φιλτραριστούν από το μυαλό δεν κάνεις τίποτε. Πρέπει να ξέρεις πότε θα κρατηθείς, πόσο και γιατί θα κρατηθείς, όπως και γιατί θα ξοδευτείς!».

Μ' αυτό το ένστικτο λοιπόν, δεν δίστασε ν' αφήσει το 1976 τη λάμψη της πίστας για τη μουσική μυσταγωγία της Πλακιώτικης μπουάτ δίπλα στον Κώστα Χατζή. Και το κοινό, με το δικό του ένστικτο, την ακολούθησε κι' ανταποκρίθηκε εκτοξεύοντας το «Ρεσιτάλ» στις κορυφές της ελληνικής δισκογραφίας με 500.000 δίσκους!

Η ανήσυχη φύση της, την οδήγησε το 1995 στο Ηρώδειο, πρωταγωνίστρια στη μουσικοθεατρική παράσταση «Γυναικών Πάθη», μια σύνθεση με χορικά από τραγωδίες του Ευριπίδη.

Το 1998 και 1999 επανήλθε μ' έναν κύκλο μεγάλων συναυλιών στο Ηρώδειο, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και σ' επιλεγμένους χώρους ανά την Ελλάδα (Θέατρο Γης στη Θεσσαλονίκη, Ρωμαϊκό Ωδείο Πατρών κ.ά). Αποκορύφωμα υπήρξε η εμφάνισή της στο Κλειστό Ολυμπιακό Στάδιο (Οκτώβριος 1999), όπου 25.000 θεατές την αποθέωσαν σ' ένα πρόγραμμα με επιλογές από τις κλασικές ερμηνείες που περιλαμβάνονται στους δίσκους «Η Μαρινέλλα τραγουδά και θυμάται» και «Με βάρκα… το τραγούδι», οι οποίοι σε μικρό χρονικό διάστημα έγιναν πλατινένιοι.

Η είσοδος της νέας χιλιετίας τη βρήκε να επανασυνδέεται με τις θεατρικές της καταβολές, αποσπώντας τον θαυμασμό του κοινού και των κριτικών ως πρωταγωνίστρια στην τηλεοπτική μεταφορά από τον Κώστα Κουτσομύτη του βιβλίου του Γιάννη Ξανθούλη «Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες», με μουσική και τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη.

Η Μαρινέλλα στην πορεία της -από τα λαϊκά πάλκα και τα τζουκ μποξ στις νυχτερινές πίστες και στη δισκογραφική πλατίνα, από τις κινηματογραφικές οθόνες στη μουσική σκηνή του Rex κι' από τις μπουάτ της Πλάκας στο Ηρώδειο, στο Μέγαρο Μουσικής και στο Ολυμπιακό Στάδιο- δεν επαναπαύτηκε ούτε στιγμή στις δάφνες της. Ακούραστη επαγγελματίας, τολμηρή στις επιλογές της (ακόμη και όταν οι περιστάσεις υπολείπονταν του ταλέντου της) παραμένει μάχιμη, αδιαφιλονίκητη «μεγάλη κυρία», με την αγάπη του κοινού και τον σεβασμό των συναδέλφων.

Μέσα από την πολύμορφη και συνεχή θητεία της στον χώρο, έχει το μοναδικό προνόμιο (που δεν διαθέτει άλλος ενεργός τραγουδιστής) να διατρέχει και να γεφυρώνει τις περιόδους της ιστορίας του ελληνικού τραγουδιού, πέρα από τους διαχωρισμούς του σε λαϊκό, έντεχνο, ελαφρό και έντεχνο λαϊκό.

Στην πιο ώριμη στιγμή της, με μια φωνή κυριολεκτικά σαν το παλιό κρασί, την ατσάλινη τεχνική και την κατακτημένη πείρα, επιβεβαιώνει τη θέση και τον ρόλο της ως «κλασική» παρουσία στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού, και στη διαχρονική του πορεία, παραμένει μια από τις ελάχιστες μορφές που συνδυάζουν τη μητρική θαλπωρή και μνήμη μ' ένα ενστικτώδες ερωτικό δόσιμο και μια συντροφική υπόσχεση. Κι' όλα αυτά αντανακλούν στην αρχοντική συμπεριφορά, στα πληθωρικά συναισθήματα, στην ανεπιτήδευτη έκφραση, στην αγάπη της για το ψάρεμα, στο πάθος της για τις αθλητικές συναντήσεις, την επικοινωνία, την Ελλάδα, τη ζωή.

Και μέτρο τους παραμένει το τραγούδι!

ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΙΑΒΑΣ

Καθηγητής εθνομουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος

του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη - Κέντρο Εθνομουσικολογίας

«…Η μεγάλη ερμηνεύτρια είναι ένα σύμβολο δύναμης, αντοχής, θέλησης και δημιουργίας.

Έχει αποδείξει η Μαρινέλλα πως το τραγούδι είναι η ίδια της η ζωή!»

Διαβάστε το συγκινητικό αφιέρωμα του σπουδαίου Πάνου Γεραμάνη για τη Μαρινέλλα,

με αφορμή την παράσταση «Φωνή από φως», πατώντας ΕΔΩ.

Ακολουθήστε μας: 

· INSTAGRAM 

· FACEBOOK 

· YOUTUBE 

 

| Professor of Ethnomusicology at the Faculty of Music Studies in the National and Kapodistrian University of Athens Lambros Liavas writes about the Grande Dame of the Greek SOng Marinella, describing her as a phenomenal “…audiovisual singer!”, on the occasion of her musical performance “Foni apo fos (Voice full of light)” at the Athens Concert Hall on March 29, 31 and April 2, 3, 5, 2004. | Source: Musical performance “Foni apo fos (Voice full of light)” - PROGRAMME (Booklet).

Director: Stamatis Fasoulis

Choreographer: Dimitris Papazoglou

Video: Nikos Soulis

Set design: Giorgos Gavalas

Costume design: Katerina Papanikolaou

Texts: Thodoris Petropoulos

Sound engineer: Giannis Smyrneos

Lighting design: Philippos Koutsaftis

Participating actors:

Lina Exarchou, Laertis Malkotsis, Thodoris Panas,

Stavrianna Pandi, Panagiotis Petrakis.

Dancers:

Ninesa Günter, Kristis Koupatos, Maria Lyraraki, Andronikos Polydorou.

Singers:

Flora Theodorou, Giorgos Fanaras, Aggelos Chronas.

First part.

01. Vrisi vounisia (I flamouria) – (Franz Schubert - Wilhelm Müller)

02. Poso lipame – (Kostas Giannidis - Vassilis Spyropoulos, Panos Papadoukas)

03. Na me pernane ta sinnefa – (Leo Rapitis - Mimis Traiforos)

04. I proti agapi sou eime ego – (Giorgos Mitsakis)

05. Nitsa, Elenitsa – (Giorgos Mitsakis)

06. Mandubala – (Theodoros Derveniotis - Eftichi Papagiannopoulou)

07. Dio portes echi i zoi – (Stelios Kazantzidis - Eftichia Papagiannopoulou)

08. Kourasmeno palikari – (Manos Hadjidakis - Nikos Gatsos)

09. O kyr' Antonis – (Manos Hadjidakis)

10. Vracho - vracho ton kaimo mou – (Mikis Theodorakis - Dimitris Christodoulou)

11. Pios dromos eine anichtos Filmed 1965 – (Giannis Markopoulos - Dimitris Christodoulou)

12. Mia stenachoria pou echo apopse – (Apostolos Kaldaras - Kostas Virvos)

13. Stalia - stalia – (Giorgos Zampetas - Dionisis Tzefronis)

14. Pios ein' aftos o apsilos – (Giorgos Zampetas - Pythagoras)

15. Ti na ftei – (Giorgos Zampetas - Dimitris Christodoulou)

16. Apopse se thelo – (Mimis Plessas - Lefteris Papadopoulos)

17. Ama deite to feggari – (Mimis Plessas - Lefteris Papadopoulos)

18. Zografismena sto charti – (Mimis Plessas - Akos Daskalopoulos)

19. I antres den klene – (Giorgos Katsaros - Pythagoras)

20. Krima to mpoi sou – (Giorgos Hadjinassios - Sevi Tiliakou)

21. Simvivazomaste – (Giorgos Hadjinassios - Tasos Economou)

22. Ta logia ke ta chronia – (Giannis Markopoulos - Manos Eleftheriou)

Second part.

01. Tango – (Nikos Antypas - Lina Nikolakopoulou)

02. Drigi - drigi – (Stelios Vlavianos, Robert Constandinos - Pythagoras)

03. Ap' to aeroplano – (Kostas Chatzis - Sotia Tsotou)
04. Sinora i agapi de gnorizi – (Kostas Chatzis - Sotia Tsotou)

05. S' agapo – (Kostas Chatzis - Sotia Tsotou)
06. Olos o kosmos eise 'si – (Kostas Chatzis - Sotia Tsotou)

07. Tha tragoudiso, den mporo allios na kano – (Tolis Voskopoulos - Mimis Theiopoulos)

08. Gialini kardia (Ammos itane) – (Nikos Antypas - Lina Nikolakopoulou)
09. Thavmata – (Nikos Antypas)
10. Anixe petra – (Mimis Plessas - Lefteris Papadopoulos)

11. Piretos (Kathe gnorimia) – (Akis Panou)

12. Simera – (Giorgos Hadjinassios - Mimis Theiopoulos)

13. Par' to feggari ke kan' to vera mou – (Stelios Vlavianos, Robert Constandinos - Pythagoras)

14. Den ine pou fevgis – (Giorgos Hadjinassios - Manos Koufianakis)

15. Kita me sta matia – (Akis Panou)

16. Ti ekana gia parti mou – (Thanassis Polykandriotis - Fotini Dourou)

17. Proti mou fora – (Nini Zacha)

18. I agapi ola ta ipomeni – (Kostas Chatzis - Sotia Tsotou)

Encore.

01. Kamia fora – (Giorgos Hadjinassios - Michalis Bourboulis)
02. Gialini kardia (Ammos itane) – (Nikos Antypas - Lina Nikolakopoulou)

Musicians:

Giorgos Karantinis (bouzouki), Giorgos Kontogiannis (bouzouki), Philippos Tsemperoulis (wind), Giorgos Marinakis (violin), Nikos Zervas (keyboards), Dimitris Kostopoulos (keyboards), Lefteris Grivas (accordeon), Christos Zervas (guitar), Christoforos Krokidis (guitar), Dimitris Bourmas (bass), Dimitris Marinakis (percussion), Spyros Dorizas (drums), Aurelia Rotaru - Despotidi (violin), Maria Reboutsika (violin), Aliki Stefanopoulou (viola), Ploutarchos Reboutsikas (cello).

Orchestration - Director orchestra: Giorgos Niarchos.