Πέρασαν
40
ολόκληρα χρόνια
(1976
- 2016)
από
το «Ρεσιτάλ»
της
Μαρινέλλας και του Κώστα Χατζή! Την πρώτη μουσική συνύπαρξη των δύο καλλιτεχνών που
ηχογραφήθηκε ζωντανά,
κυκλοφόρησε
σε δίσκο και
ξεπέρασε σε πωλήσεις τα 300.000 αντίτυπα!
Φωτογραφίες:
Αλίντα
Μαυρογένη (1969,
1976, 1977, 1978),
Elliott
Landy (1976),
Νίκος
Μαυρογένης (1974),
Γιώργος Καβαλλιεράκης (2012), NDP
Photo Agency
(2013),
Νώντας
Στυλιανίδης (2013),
Νατάσα Βαρβεροπούλου (2013), Κωνσταντία Μαζαράκη (2013), Άκης
Λούκας (2013),
Βασίλης Παπαδόπουλος (2013),
Γιώργος
Πισσάνης (2014), Αλέξανδρος
Ιωάννου (2014),
Πέτρος Τακμάκης (2014)
©
Το
βράδυ της 28ης
Μαρτίου 1976,
ο δρόμος μπροστά από την μπουάτ «Σκορπιός»
στην Αθηναϊκή Πλάκα, γέμισε ασφυκτικά
με κόσμο. Από καιρό ακουγόταν η είδηση
στους καλλιτεχνικούς κύκλους της Αθήνας
πως επρόκειτο να συμβεί μια «απρόβλεπτη»
μουσική συνύπαρξη που κανείς δεν έπρεπε
να χάσει. Το «Ρεσιτάλ»,
όπως ονομάστηκε, θα ένωνε για πρώτη φορά επί σκηνής δυο πολύ αξιόλογους
καλλιτέχνες, με ξεχωριστή πορεία ο
καθένας στο χώρο του Ελληνικού Τραγουδιού:
Την Μαρινέλλα
και τον Κώστα
Χατζή.
Δυο
σπουδαίους καλλιτέχνες που δεν είχαν
ομοιότητες και κοινά σημεία στην τέχνη
τους· που προέρχονταν και οι δυο από
εντελώς διαφορετικούς κόσμους.
Εκείνη,
έχοντας ήδη διαφοροποιηθεί από τα χρόνια
δίπλα στον Στέλιο Καζαντζίδη και την
«στατικότητα» του πάλκου, «αλώνιζε»
μεταπολιτευτικά -ως «πρώτο όνομα» πια-
τις λαμπερές πίστες με ελαφρολαϊκά
τραγούδια (λ.χ. «Οι άντρες δεν κλαίνε»,
«Σταλιά
- σταλιά»,
«Άμα δείτε το φεγγάρι», «Πάλι θα κλάψω», «Κρίμα
το μπόι σου»,
«Πυρετός»
κ.α.), χρησιμοποιώντας μεγάλες ορχήστρες,
μοντέρνα και κομψά ρούχα, επιβάλλοντας
τις γαρδένιες αντί για το σπάσιμο των
πιάτων. Η Μαρινέλλα, ήταν η γυναίκα που
άλλαξε τον τρόπο διασκέδασης στην Ελλάδα
και αυτή που έφερε την πολυτέλεια και
τη θηλυκή πρωτοβουλία στην πίστα. Ο
Κώστας Χατζής από την άλλη, τσιγγάνος
ερμηνευτής και τραγουδοποιός, δημιούργησε
«σχολή» στις μπουάτ της περίφημης
Πλάκας, μόνο με μια κιθάρα, την φωνή και
τα τραγούδια του: μπαλάντες κοινωνικής
διαμαρτυρίας, σάτιρας και προβληματισμού,
που μιλούσαν για τα ανθρώπινα δικαιώματα
και καθήκοντα, για την αγάπη στον πλησίον,
την εκτίμηση τ' ανθρώπου στη δημιουργία
του κόσμου, και την ελπίδα για ένα
ευτυχισμένο αύριο πάνω στη γη (λ.χ. «Τα
καρφιά», «Δε
βαριέσαι, αδελφέ»,
«Λεωφορείο:
Ο κόσμος»,
«Απ'
το αεροπλάνο»,
«Ένας
Γερμανός και μια Εβραία»,
«Εμείς οι ταπεινοί» κ.α.). Ωστόσο, θαύμαζε
ο ένας τον άλλον, και μέσα τους
είχαν μια κρυφή επιθυμία: κάποτε να
συνεργαστούν καλλιτεχνικά.
«Θυμάμαι όταν ήμασταν παιδιά
τα όνειρα που κάναμε, θυμάμαι,
νομίζαμε με μια δρασκελιά
τον ουρανό θα φτάναμε, θυμάμαι…
Μας άρεσε να είμαστε αρχηγοί
και υπήκοους ζητούσαμε, θυμάμαι,
χωρίζαμε στα δυο την αυλή
και πάντα εμείς νικούσαμε, θυμάμαι…
Μια μέρα ξάφνου η ζωή
μάς έριξε σκληρά στη βιοπάλη,
τα παιδικά τα όνειρα ποτέ
δεν θα γυρίσουν πάλι…»
«Σπουδαίοι
άνθρωποι, αλλά,
η μοναξιά τους παγώνει,
πηγαίνουνε στο σινεμά
για να μη νιώθουνε
μόνοι…
Μα εγώ έχω εσένα κι' εσύ εμένα,
κι' είν' η αγάπη μας χρυσό πουλί,
μα εγώ
έχω εσένα κι' εσύ εμένα,
δυο π' αγαπιούνται
είναι πολλοί!…»
«Έπεσε
τ' όνειρο νεκρό κάτω στο χώμα,
πάνω
στα βλέφαρα η αγρύπνια μου βαραίνει,
με
πόση πίκρα μου φαρμάκωσες το στόμα,
ήσουν
ελπίδα, ζωή αγαπημένη…
Σε
πήρα τρυφερά σαν το λουλούδι,
σ' έκλεισα
στης καρδιάς την αγκαλιά,
σε
έκανα στα χείλη μου τραγούδι
μα μου το
πήρανε της νύχτας
τα πουλιά…»
Η
Μαρινέλλα θυμάται χαρακτηριστικά…
“Από διαφορετικούς
κόσμους… Εγώ, λαϊκή… Εκείνος, τροβαδούρος
στις μπουάτ. Ξεκινήσαμε πρόβες από τον
Αύγουστο του 1975 και εμφανιστήκαμε τον
Μάρτιο του 1976. Ευτυχώς μέναμε κοντά. Εγώ
στη Βούλα, ο Κώστας στη Γλυφάδα και
κάναμε κάθε μέρα τέσσερις ώρες πρόβα
και το βράδυ έτρεχα στη «Νεράιδα» και
εκείνος στον «Σκορπιό». Είναι μεγάλος
τραγουδοποιός ο Χατζής. Υπάρχουν κι'
άλλοι ταλαντούχοι τραγουδοποιοί, αλλά
όχι ερμηνευτές. Οι φωνές μας ήταν μία
αντίθεση που έκανε «τζιζ» τότε. Ο δικός
του κόσμος ίσως να με αντιμετώπιζε: «Έλα
μωρέ, η Μαρινέλλα, φτερά και πούπουλα»,
και ο δικός μου επίσης ήταν διστακτικός
απέναντι του. Όμως έπρεπε να δώσω να
καταλάβουν ότι ο καλός τραγουδιστής
πρέπει να τα λέει όλα. Άλλωστε είχα
δοκιμάσει από δημοτικά, πανηγύρια μέχρι
και τζαζ. Εγώ, αγάπη μου, χωνόμουν παντού.
Τίποτα δεν με εμπόδιζε αν ήθελα κάτι.
Είχα ένα τέμπο και επίσης δεν ντρεπόμουν
να κουνηθώ. Έτσι νόμιζαν ότι ήξερα χορό.
Το θέμα είναι να πιστεύεις αυτό που
κάνεις, να μπορείς να το υποστηρίξεις.
Βλέπω άλλους τραγουδιστές, καλύτερες
φωνές, αλλά δεν τολμούν. Τα τραγούδια
του Χατζή έχουν κοινωνική διάσταση, σα
να γράφτηκαν για το σήμερα…”.
Απόσπασμα
από την συνέντευξη της Μαρινέλλας
στην
Γιώτα Συκκά για
την εφημερίδα «Η Καθημερινή»,
που κυκλοφόρησε στις 13 Ιανουαρίου 2013.
Δύο
διαφορετικοί καλλιτέχνες λοιπόν, που
μετά την καθοριστική μεσολάβηση του
παραγωγού
Φίλιππου
Παπαθεοδώρου,
συνεργάστηκαν για το «Ρεσιτάλ» μιας
βραδιάς.
«Κανείς
απ' τους δυο δεν πρόδωσε τον εαυτό του…»
-επισήμανε
η στιχουργός Σώτια Τσώτου,
είκοσι
χρόνια
μετά- «Απλώς
κι' οι δυο είχανε κάνει βήμα ο ένας στον
κόσμο του άλλου…». Και
η
Μαρινέλλα, παρότι
είχε
ήδη ετοιμάσει
το
νέο
της προσωπικό
άλμπουμ
«Άλλη μια φορά…» (PHILIPS: 9112 009) με συνθέσεις
του Τόλη Βοσκόπουλου, της
Νινής Ζαχά, του Στέλιου Ζαφειρίου και
άλλων,
αποφάσισε
τελικά
να
παρουσιάσει ένα κοινό μουσικό
πρόγραμμα
με τον Κώστα
Χατζή,
το οποίο θα στηριζόταν
αποκλειστικά
σε
δικές
του
συνθέσεις.
Αυτό το πρόγραμμα θα παρουσιαζόταν σε
μία βραδιά,
θα γινόταν
η ζωντανή ηχογράφηση του και
θα κυκλοφορούσε
σε
άλμπουμ.
Οι
πρωταγωνιστές
αυτού του εγχειρήματος,
δούλεψαν
μαζί
για
έξι ολόκληρους μήνες. Έξι
μήνες δουλειάς, με
πρόβες ατελείωτων ωρών, για μία και μοναδική εμφάνιση!
«Πόσο σου μοιάζει η σκιά
που από μακριά πλησιάζει,
ο κάθε ίσκιος που περνά
νομίζω πως σου μοιάζει…
Μέσ' τις βιτρίνες είσ' εσύ,
μέσα στα πλοία είσ' εσύ,
μέσ' τις αφίσες είσ' εσύ,
και τρέχω και πετάω…
Όλη η πόλη είσ' εσύ,
εσύ που πια δε μ' αγαπάς,
όλος ο κόσμος είσ' εσύ και πού αλλού να πάω!…»
Ο
Φίλιππος Παπαθεοδώρου αφηγείται, σαράντα
χρόνια μετά…
“Το να ταιριάξουν
δυο καλλιτέχνες όπως η Μαρινέλλα και ο
Χατζής δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Ο
Χατζής των μπουάτ της Πλάκας με τις
κοινωνικές μπαλάντες και η Μαρινέλλα
των μεγάλων κοσμικών κέντρων, γνήσια
εκπρόσωπος του ελαφρολαϊκού τραγουδιού,
ήταν δυο πράγματα τελείως ασύνδετα.
Άλλο το κοινό του Χατζή κι' άλλο της
Μαρινέλλας. Όσοι άκουγαν ότι επίκειται
συνεργασία αυτών των δύο, προεξοφλούσαν
καλλιτεχνική αποτυχία. Εγώ που ήξερα
την αγάπη και τον θαυμασμό που έτρεφαν
ο ένας για τον άλλον, ήμουν βέβαιος ότι
το εγχείρημα θα είχε θετικά αποτελέσματα.
Οι πρόβες ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του
'75 και η ηχογράφηση έγινε τον Μάρτιο του
'76. Ήταν ένας κύκλος 50 τραγουδιών που
για να βγει, ήθελε μεγάλη και επίπονη
προσπάθεια. Τρεις και τέσσερις φορές
την εβδομάδα πηγαίναμε στο σπίτι της
Μαρινέλλας, στη Βούλα, και κάναμε πρόβα
τουλάχιστον τέσσερις ώρες κάθε φορά.
Βέβαια, μετά το πρώτο δίωρο, εμφανίζονταν
τα ούζα και οι μεζέδες και η πρόβα πήγαινε
περίπατο… Ωστόσο, η δουλειά προχωρούσε
με τη Μαρινέλλα να διαμαρτύρεται συνεχώς
στον Κώστα ότι έπαιρνε εκείνος τα
ωραιότερα τραγούδια. Κάθε φορά λοιπόν
που άκουγε ένα τραγούδι του Κώστα και
το έβρισκε καλύτερο απ' τα δικά της, ο
Κώστας της θύμιζε το «Σύνορα η αγάπη
δεν γνωρίζει», ή το «Σ' αγαπώ» ή το «Όλος
ο κόσμος είσ' εσύ», ή το «Η αγάπη όλα τα
υπομένει» και τότε ηρεμούσε. Μετά από
έξι μηνών προετοιμασία, ήρθε επιτέλους
η βραδιά που θα γινόταν η ηχογράφηση.
Υπήρχε μεγάλη ανησυχία για την έκβαση
του εγχειρήματος, γιατί η παράσταση
ήταν μοναδική και το αποτέλεσμα θα
έπρεπε να είναι και το τελικό. Δεν υπήρχε
περιθώριο επανάληψης του προγράμματος.
Εγώ με τον Γιάννη Σμυρναίο, τον ηχολήπτη,
βρισκόμασταν μέσα στο βαν όπου γινόταν
η ζωντανή ηχογράφηση. Ο Λάκης Τελκής
ήταν υπεύθυνος για τον ήχο στη σάλα. Και
οι τρεις κρατούσαμε την αναπνοή μας από
την αρχή μέχρι το τέλος. Τα νεύρα μας
ήταν τεντωμένα και η αδρεναλίνη είχε
χτυπήσει κόκκινο. Γνωρίζαμε πως το
παραμικρό λάθος θα τίναζε τα πάντα στον
αέρα και η προσπάθεια μηνών θα πήγαινε
χαμένη…”.
Απόσπασμα
κειμένου από
την αυτοβιογραφία του,
(Μουσικές
Εκδόσεις «Arco», Ιανουάριος 2016).
«Τώρα
τί τρέμεις, γιατί λυπάσαι,
εγώ
ευθύνες δεν σου ζητώ…
Αυτή
η φωνή που τη φοβάσαι,
δεν
είμ' εγώ, δεν είμ' εγώ!
Εγώ
σωπαίνω, άκου, σωπαίνω,
εγώ
ευθύνες δεν
σου ζητώ!
Άλλος
φωνάζει, άλλος ρωτάει,
άλλος
κρατάει λογαριασμό,
σ'
το ορκίζομαι, δεν είμ' εγώ!…»
Η
μουσική βραδιά ξεκίνησε με τον Κώστα
Χατζή και την κιθάρα του, στο τραγούδι
«Θυμάμαι όταν
ήμασταν παιδιά τα όνειρα που κάναμε,
θυμάμαι…»
και ακολούθησαν τα υπέροχα «Στο
σινεμά, τις πολιτείες τις απέραντες
κοιτούμε…»,
«Τώρα τί
τρέμεις, γιατί λυπάσαι, εγώ ευθύνες δεν
σου ζητώ…»,
«Σπουδαίοι
άνθρωποι αλλά, η μοναξιά τους παγώνει…»,
«Ας ήταν να
γίνει στον κόσμο ειρήνη και αιώνια να
μείνει, αμήν…»,
«Θέλω να πω
ένα τραγούδι που να μη μοιάζει με τα
άλλα…» κ.α. Η αισθαντική φωνή του -με την χαρακτηριστική
βραχνάδα- κατέκλυσε όλη την αίθουσα, ενώ οι περίτεχνες μπαλάντες με τα
δυναμικά ρεφρέν έδεσαν αρμονικά και
διαδέχτηκαν η μία την άλλη, δημιουργώντας
συναισθήματα ευφορίας στους ακροατές.
«Σ'
αγαπώ, όπως η μάνα το παιδί,
όπως
η φλόγα το δαδί,
πως
ο γέρος τη ζωή που τον αφήνει…
Σ'
αγαπώ, όπως η άβυσσος το φως,
όπως
τα όνειρα ο φτωχός
κι'
ο κουρασμένος στρατιώτης την ειρήνη…
Δεν
έχω τίποτ' άλλο,
είμαι
μια φωνή,
είμαι
δυο χέρια αδειανά που σε τυλίγουν,
μα
σ' αγαπώ και κοίτα
ανοίγουν
οι ουρανοί,
οι
ουρανοί που τόσο δύσκολα ανοίγουν…»
Την
σκυτάλη πήρε αμέσως μετά η Μαρινέλλα,
με τα τραγούδια «Έπεσε
τ' όνειρο νεκρό κάτω στο χώμα…»
και «Όλη η πόλη
είσ' εσύ, εσύ που πια δεν μ' αγαπάς…».
Μόλις κατακάθησαν τα θερμά χειροκροτήματα
και ακολούθησε το «Σ'
αγαπώ, όπως η μάνα το παιδί, όπως η φλόγα
το δαδί… Δεν έχω τίποτ' άλλο, είμαι μια
φωνή…»,
έμειναν όλοι «άφωνοι» από την συγκίνηση.
Μόνο μια ενθουσιώδης γυναικεία φωνή
ακούστηκε μέσα από το ακροατήριο, να
φωνάζει με πάθος «Έχεις
όλη την Ελλάδα!»
(η φωνή μιας τραγουδίστριας, ονόματι
Τέτη Μπρέσκα). Ακολούθησαν τα πασίγνωστα
-πλέον- και αγαπημένα «Σύνορα
η αγάπη δε γνωρίζει, πόσο σ' αγαπώ, πόσο
σ' αγαπώ…»,
«Γλυκό της
νιότης μου πουλί, πρώτο φιλί - πρώτο
σκαλί…»,
«Πάρε με μαζί
σου, τσιγγάνε…»,
«Η αγάπη όλα
τα υπομένει, η αγάπη όλα τα ελπίζει…»
κ.α. Με μια φωνή - καμπάνα και την
αξιοζήλευτη τεχνική που διαθέτει, η
Μαρινέλλα ερμήνευσε μερικές από τις
ωραιότερες και δυσκολότερες συνθέσεις
του Κώστα Χατζή. Απλή, καθιστή, μόνο με
ένα μικρόφωνο και τη συνοδεία του Χατζή
στην ακουστική κιθάρα, μάγεψε όλους
τους ακροατές που την χειροκροτούσαν
ασταμάτητα.
«Πάρε
με μαζί σου τσιγγάνε,
στα γλυκά μεγάλα
ταξίδια,
σαν
καρφιά βαθιά με πονάνε
κάθε μέρα τα
ίδια, τα ίδια…
Πάμε
σε καινούργιες πολιτείες,
που
όλα στην αρχή τους είν' ακόμα,
οι
ιδέες κι' οι φιλοσοφίες,
κι'
άσε με να κοιμηθώ στο χώμα…»
«Δεν
είν' τα μάτια σου μεγάλα,
τόσο βαθιά και
γαλανά,
είν'
η αγάπη που τα κάνει όλα αληθινά…
Δεν
είν' τα λόγια σου σπουδαία,
λόγια απλά,
καθημερινά,
μα
είν' η αγάπη που τα κάνει όλα αληθινά…
Η
αγάπη όλα τα υπομένει,
η
αγάπη όλα τα ελπίζει,
δίνει
ζωή στην οικουμένη
κι'
η Γη γυρίζει, κι' η Γη γυρίζει…»
Στο
δεύτερο μέρος του προγράμματος, οι δυο
καλλιτέχνες ξεδίπλωσαν γι' ακόμη μια
φορά το μεγάλο ταλέντο τους και ερμήνευσαν
μερικά απ' τα ωραιότερα τραγούδια του
«Ρεσιτάλ», είτε
σόλο είτε ντουέτα, όπως
τα «Ένα βιβλίο
κλειστό είν' η ζωή μου, το είδα…»,
«Μονολογούμε,
μονολογούμε, τι λένε οι άλλοι ούτε που
ακούμε…»,
«Όλη η ζωή
είναι υπόθεσις χαμόγελο…»,
«Πώς να φύγεις,
πώς να φύγω, δεν μπορούμε…»,
«Φοβάμαι το
κρύο σαν χελιδόνι…»
και «Κάποιος
λείπει απόψε απ' την παρέα…»,
κλείνοντας τη μουσική παράσταση
καταχειροκροτούμενοι. Η βραδιά εξελίχθηκε
σε θρίαμβο!
«Αυτόν
που θάψαν σαν ληστή
τη νύχτα στην αλάνα,
εσένα
είχε μάνα,
και μη ρωτήσεις πια
ποιανού
καρδιά στα στήθια
χτυπάει λυπητερά,
σε
'σένανε χτυπά…
Μη
λες πως δεν τον ήξερα,
μη λες πως δεν τον
είδα,
είμαστε
μια αλυσίδα,
και μη ρωτήσεις πια
ποιανού
καρδιά στα στήθια
χτυπάει λυπητερά,
αχ,
σε 'σένανε χτυπά…
Κι'
αν το μαχαίρι του φονιά
τα ξένα στήθη
σφάζει,
τις
φλέβες σου αδειάζει,
το αίμα σου σκορπά!…»
«Εχθές καημός και βραχνάς
κι' αύριο πάλι ελπίδα,
αχ, να μπορούσα να δω
και τη στερνή τη σελίδα,
παντού ληστές και προδότες,
μαύρη φωτιά που δε σβήνει,
ας ήξερα μέχρι πότες,
να βρω επιτέλους γαλήνη!
Είδα παντού το κακό,
την αδικία την είδα,
αχ, να μπορούσα να δω
και τη στερνή τη σελίδα,
να δω που θα 'ρθουν οι αγγέλοι
να σπείρουν δικαιοσύνη
και των τυράννων τα τέλη,
να βρω επιτέλους γαλήνη!»
Ο
Φίλιππος Παπαθεοδώρου συνεχίζει την
αφήγηση του…
“…Όταν τελείωσε
το δίωρο πρόγραμμα τους μέσα σε ατέλειωτα
χειροκροτήματα και μπιζ, κανείς δεν
είχε την παραμικρή αμφιβολία πως αυτό
ήταν το καλύτερο ντουέτο που είχε
ακουστεί μέχρι τότε κι' ότι θα πέρναγαν
δεκαετίες για να ξεπεραστεί. Όταν
επιτέλους ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα,
πήραμε μια βαθιά ανάσα ικανοποίησης,
γιατί ξέραμε ότι είχαμε στα χέρια μας
ένα σπουδαίο υλικό. Ο Νίκος
Αντίππας,
Διευθυντής της «PolyGram»,
που
ήταν μέσα στην αίθουσα και έζησε την
ατμόσφαιρα, μόλις τελείωσε η παράσταση,
ήρθε στο βαν ανήσυχος και μας ρώτησε αν
την είχαμε γράψει. Όταν τον διαβεβαιώσαμε
ότι η παράσταση ήταν ήδη γραμμένη,
ηρέμησε και μας είπε πως είχε την αίσθηση
ότι το αποτέλεσμα θα πρέπει να ήταν
καταπληκτικό. Και αποδείχθηκε ότι ήταν
πράγματι καταπληκτικό. Όλη
η αγωνία, η συγκίνηση και το τρακ των
πρωταγωνιστών δημιούργησαν ένα αποτέλεσμα
ανεπανάληπτο. Τόσο ο Χατζής όσο και η
Μαρινέλλα εξάντλησαν όλα τα αποθέματα
καλλιτεχνικής ευαισθησίας που διέθεταν
για το καλύτερο αποτέλεσμα. Η ατμόσφαιρα
καθ' όλη τη διάρκεια της παράστασης ήταν
μοναδική, οι δε αντιδράσεις του κόσμου,
χωρίς υπερβολή, ήταν εκρηκτικές…”.
«Φοβάμαι
το κρύο σαν χελιδόνι,
θέλω να πετάξω σαν
χελιδόνι,
έχω
φτερά σαν χελιδόνι,
και
αλυσίδες σαν άνθρωπος…»
«Κάποιος λείπει απόψε απ' την παρέα
κι' είναι το ποτήρι του αδειανό,
πέθανε απ' αγάπη τελευταία
κάποιον που τον λέγαμε τρελό…
Να 'ταν τρελός ή παλληκάρι,
να 'ταν φτωχός ή βασιλιάς,
κλάψ' τον αυγή - κλάψ' τον φεγγάρι,
ήταν τρελός και παλληκάρι,
ήταν φτωχός και βασιλιάς!…»
Το
«Ρεσιτάλ» αποτελείται από
50
συνθέσεις του Κώστα Χατζή
(45 νέα τραγούδια και 5 επανεκτελέσεις)
σε στίχους της Σώτιας
Τσώτου, του
Μάνου
Κουφιανάκη,
της Δανάης
Στρατηγοπούλου (ως Αργυρώ Καλλιγά),
του Ηλία
Λυμπερόπουλου,
του Δημήτρη
Χριστοδούλου,
του Γιάννη
Παύλου, του
Γιάννη
Λογοθέτη,
της Ούρσουλας
Γιόρντη (η
πρώτη σύζυγος του Χατζή) και του Τώνη
Τσιρμπίνου.
Τραγούδια ερωτικά, πολιτικο-κοινωνικά,
σατιρικά, με την προσθήκη πρόζας και
κάποιες επιρροές από την «Τζαζ» και την
λαϊκή μουσική. Την ενορχήστρωση και τη
διεύθυνση ορχήστρας (στο δεύτερο μέρος
του προγράμματος) είχε αναλάβει ο Κώστας
Κλάββας και
ο Κώστας Χατζής.
Το
μουσικό πρόγραμμα ηχογραφήθηκε
ζωντανά με την χρήση του κινητού στούντιο
της
«Audiolab»
και
ηχολήπτη τον Γιάννη
Σμυρναίο,
και -χωρίς
να υποστεί καμιά τεχνική επεξεργασία-
κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου
σε τριπλό δίσκο 33' στροφών από την εταιρία
«Phonogram»
(μετέπειτα
«PolyGram
Records»,
«Universal
Music Greece»
και σήμερα «Cobalt
Music / Helladisc»),
κάτω από την ετικέτα της «Philips
Records».
Το
«Ρεσιτάλ»
(PHILIPS:
6641 459), έσπασε
ρεκόρ πωλήσεων και έγινε «πλατινένιο»,
ξεπερνώντας
τότε τα
300.000
αντίτυπα! Ακόμη και σήμερα, θεωρείται
ως ένας απ' τους πιο ποιοτικούς δίσκους
του ελληνικού ρεπερτορίου και
συγκαταλέγεται μέσα στους δέκα
πιο εμπορικούς δίσκους της ελληνικής
δισκογραφίας, αφού στην κυριολεξία,
«έλιωσε» στα πικάπ όλης της Ελλάδας,
της Κύπρου και της Ομογένειας. “Οι
εκπομπές της PolyGram
έπαιζαν
αποκλειστικά το «Ρεσιτάλ» για αρκετές
εβδομάδες και οι «Κασσάνδρες», που είχαν
προβλέψει αποτυχία, σίγησαν…”
-αναφέρει
ο Παπαθεοδώρου στον επίλογο του-
“Έχω
κάνει πάνω από τριακόσιους δίσκους στο
διάστημα της εικοσάχρονης καριέρας μου
στη δισκογραφία. Απ' όλους, αυτόν τον
ξεχωρίζω.”.
«Πώς
να φύγεις,
δεν μπορείς, δεν μπορείς…
Αν
ανοίξεις τη φλέβα μου
την καρδιά μου θα
βρεις…
Όταν
τρέμουν τα χέρια σου
είμαι 'γώ που τ'
αγγίζω…
Πώς
να φύγω,
δεν μπορώ, δεν μπορώ…»
Αξίζει
να σημειωθεί, πως σχεδόν παράλληλα με
την κυκλοφορία του δίσκου, οι δυο
καλλιτέχνες επανέλαβαν το «Ρεσιτάλ»
στο Παλλάς
και στο Αλεξάνδρειο
Μέλαθρο
(Παλαί ντε Σπορ) της Θεσσαλονίκης (22 και 23 Μαΐου 1976), όπου
επίσης αποθεώθηκαν.
Ακολουθούν
το πρόγραμμα της μουσικής παράστασης…
«Θυμάμαι»
·
Στίχοι:
Μάνος Κουφιανάκης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Γύρω
σκοτάδι»
·
Στίχοι:
Μάνος Κουφιανάκης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Στο
σινεμά»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Δεν
είμ' εγώ»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Δίπλα
σ' αγάπησα»
·
Στίχοι:
Μάνος Κουφιανάκης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Δεν
ήθελα να δίνω»
·
Στίχοι:
Μάνος Κουφιανάκης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Άνθρωπος
είσαι…»
·
Στίχοι:
Μάνος Κουφιανάκης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Σπουδαίοι
άνθρωποι, αλλά…»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Η
γη για 'μένα είναι σπίτι»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Συνηθισμένη
ιστορία»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Κάτω
απ' το σύννεφο»
·
Στίχοι:
Δημήτρης Χριστοδούλου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Άκουσε,
ύπνε μου»
·
Στίχοι:
Δημήτρης Χριστοδούλου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Πικροί
καιροί»
·
Στίχοι:
Ηλίας Λυμπερόπουλος
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Ήταν
για όλους αδελφός»
·
Στίχοι:
Γιάννης Λογοθέτης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Εσύ
που ήρθες»
·
Στίχοι:
Ούρσουλα Γιόρντη
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Αμήν»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Θέλω
να πω ένα τραγούδι»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Γλυκό
της νιότης μου πουλί,
πρώτο φιλί - πρώτο
σκαλί,
τί
άδεια που 'ναι η κορυφή
κι' η μοναξιά
μεγάλη!
Τώρα
που έφτασα ως εδώ,
πώς θα 'θελα να κατεβώ
κι'
από το πρώτο το σκαλί
να ξαν' αρχίσω
πάλι!…»
«Αχ
νιότη μου, αχ νιότη μου,
θυμάσαι που
πεινάγαμε;
Με
την καρδιά γελάγαμε,
με την καρδιά
γελάγαμε!
Αχ
νιότη μου, αχ νιότη μου,
ξαν' άνοιξε το
κρίνο σου,
να
βρω το γέλιο εκείνο σου!»
«Νεκρό
μου όνειρο»
·
Στίχοι:
Γιάννης Παύλου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
«Όλος
ο κόσμος είσαι εσύ»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
«Σ'
αγαπώ»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
«Σ'
απαρνήθηκα τρις»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
«Κι'
ύστερα»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
·
Πρώτη εκτέλεση: Μαρινέλλα
«Τώρα
που στέγνωσαν τα δάκρυα μου»
·
Στίχοι:
Ηλίας Λυμπερόπουλος
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
«Σύνορα
η αγάπη δεν γνωρίζει»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
«Όταν
το φως της αγάπης θα σβήσει»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
«Γλυκό
της νιότης μου πουλί»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
«Πάρε
με μαζί σου, τσιγγάνε»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
«Η
αγάπη όλα τα υπομένει»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
«Άσε
με να κάτσω πλάι σου
και ό,τι θέλεις
συλλογίσου,
δεν
θα σου μιλήσω,
δεν θα σου μιλήσω…
Μίλα
με τους άλλους γύρω σου
για ν' ακούω τη
φωνή σου,
σε
παρακαλώ, σε παρακαλώ…
Σύνορα
η αγάπη δεν γνωρίζει,
πόσο
σ' αγαπώ, πόσο σ' αγαπώ…»
«Γέρνεις
και ο ίσκιος σου μ' αγγίζει,
κι'
εγώ ριγώ κι' εγώ ριγώ…
Άσε
με απ' το ποτήρι σου
μια γουλιά να πιω
ακόμα,
δίψασα
πολύ, δίψασα πολύ…
Φεύγει
η ζωή και χάνεται
και τ' αφίλητο μου
στόμα
κλαίει
για ένα φιλί, κλαίει για ένα φιλί…»
«Ο
γελαστός μου αδελφός»
·
Στίχοι:
Ηλίας Λυμπερόπουλος
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
·
Ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας:
Κώστας Χατζής
«Αν
είσαι άντρας με καρδιά»
·
Στίχοι:
Ούρσουλα Γιόρντη
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
·
Ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας:
Κώστας Χατζής
«Πόσο
πικραμένη είν' η ματιά μου»
·
Στίχοι:
Ούρσουλα Γιόρντη
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
·
Ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας:
Κώστας Χατζής
«Λεβεντονιός»
·
Στίχοι:
Ηλίας Λυμπερόπουλος
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
·
Ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας:
Κώστας Χατζής
«Και
μη ρωτήσεις πια»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
·
Ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας:
Κώστας Χατζής
«Η
τελευταία σελίδα»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα
«Θέλω
να πω ένα τραγούδι
που να μη μοιάζει με
τα άλλα,
παρθενικές να βρω εικόνες
με
λόγια ανείπωτα, μεγάλα…
Βαρέθηκα να λέω
χρόνια
για πολέμους, φωτιές, κανόνια,
για του φτωχού τη δυστυχία,
του πλούσιου
την αδικία,
για δάκρυα που ξεχειλίζουν
και αγαπημένους που χωρίζουν…»
«Θέλω να βρω καινούργιο θέμα,
παντού το
ψάχνω απελπισμένα,
είναι όλα έτσι
φτιαγμένα,
βουτώ την πένα μου στο αίμα
και γράφω ένα - ένα - ένα
τ' αληθινά, τα
πικραμένα,
αυτά τα χιλιοειπωμένα
και
τα χιλιοτραγουδισμένα…
Θέλω πολύ ν'
αλλάξω θέμα,
να δω τη Γη με νέο βλέμμα,
μα πώς μπορώ ν' αλλάξω θέμα
αν δεν αλλάξει
ο κόσμος θέμα!…»
«Κάποια
μέρα σκεφτόμουνα»
·
Στίχοι:
Δανάη Στρατηγοπούλου (ως Αργυρώ Καλλιγά)
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Μονολογούμε»
·
Στίχοι:
Σώτια
Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
·
Πρώτη
εκτέλεση: Κώστας Χατζής
«Αγαπώ,
αγαπώ»
·
Στίχοι:
Σώτια
Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Όλη
η ζωή είναι υπόθεσις χαμόγελο»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Η
παλιά Εδέμ»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Δέκα
εντολές»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Η
συνείδηση»
·
Στίχοι:
Ηλίας Λυμπερόπουλος
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Σ'
απαρνήθηκα τρις
κι' αν με ρώταγαν κι'
άλλη
θα
σ' αρνιόμουν και πάλι,
τί να πεις - τί να
πεις;
Ρίζες
νόμιζα έχει η αγάπη στη Γης,
μα
τί λίγο αντέχει στο βοριά της ζωής,
τί να πεις - τί να πεις;»
«Σ'
απαρνήθηκα τρις
και τα όνειρα σβήσαν
θα
σ' αρνιόμουν κι' αν ήσαν
χίλιοι τρεις,
τί να πεις;
Βράχος
έλεγα θα 'ναι η αγάπη στη Γης,
μα
οι όρκοι σκορπάνε στο βοριά της ζωής,
τί να πεις - τί να πεις;»
«Καλόβουλη
ετούτη η βραδιά»
·
Στίχοι:
Μάνος Κουφιανάκης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής, Μαρινέλλα
«Ζητείται»
·
Στίχοι:
Μάνος Κουφιανάκης
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής, Μαρινέλλα
«Πώς
να φύγεις»
·
Στίχοι:
Ηλίας Λυμπερόπουλος
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής, Μαρινέλλα
·
Πρώτη
εκτέλεση: Κώστας Χατζής, Ζωζώ Κυριαζοπούλου
«Δάκρυ
στο δάκρυ το πικρό»
·
Στίχοι:
Τώνης Τσιρμπίνος
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
·
Πρώτη
εκτέλεση: Βούλα Ξεναρίου, Χρήστος
Γκάρτσος
«Είν'
καράβια τα κορμιά μας»
·
Στίχοι:
Γιάννης Παύλου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
«Με
λες τραγουδιστή»
·
Στίχοι:
Γιάννης Παύλου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
«Ξέχασα
να πω»
·
Στίχοι:
Δανάη Στρατηγοπούλου (ως Αργυρώ Καλλιγά)
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
«Φοβάμαι»
·
Στίχοι:
Δανάη Στρατηγοπούλου (ως Αργυρώ Καλλιγά)
·
Μουσική:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Κώστας Χατζής
«Τρελός
ή παλικάρι»
·
Στίχοι:
Σώτια Τσώτου
·
Μουσική:
Κώστας Χατζής
· Ερμηνεία:
Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής
·
Πρώτη
εκτέλεση: Κώστας Χατζής
«Μόνη
μου επήρα απόψε τους δρόμους,
μέσ' τη βαθιά την συννεφιά…
Μόνη,
σιωπηλή,
με σκυμμένους τους ώμους,
με
τα βήματα μου συντροφιά…
Ξέχασα
να πω στο φτωχό μου σκύλο
πως
δεν θα γυρίσω ξανά,
μόνο
ένα γράμμα στον Χρήστο θα στείλω
να
μη με ζητήσει πουθενά,
ω,
πουθενά, πουθενά!…»
Έπαιξαν
οι μουσικοί: Σταμάτης
Πρωτόπαππας (φλάουτο), Μάρκος Αλεξίου
(πιάνο), Άρης Καραντάνης (φλάουτο, κλαρίνο,
σαξόφωνο), Στέλιος Λαζάρου (ηλεκτρική
κιθάρα), Τούλης Μαγκαφάς (δωδεκάχορδη
κιθάρα), Στέλιος Λαούδης (μπάσο), Αναστάσιος
Λιβέρης (ντραμς), Μάκης Μαύρος (κρουστά),
Δημήτρης Τουφεξιάδης (βιολοντσέλο), R.
Favilli (mellotron, synthi).
Η
καλλιτεχνική γνωριμία των δύο καλλιτεχνών
ξεκίνησε το 1968. Όταν η Μαρινέλλα
εμφανιζόταν στην «Παλιά Αθήνα» της
Πλάκας και ο Κώστας Χατζής στο διπλανό
μαγαζί, στην «Καρυάτιδα». Η Μαρινέλλα,
στο διάλειμμα του προγράμματος της,
πήγαινε μαζί με τη χορεύτρια Χρυσούλα
Ζώκα να παρακολουθήσει στα κλεφτά το
πρόγραμμα του Κώστα Χατζή. Εκεί γνωρίστηκαν
για πρώτη φορά. Και ήδη από τις επόμενες
σεζόν, στο κοσμικό κέντρο «Στορκ», η
Μαρινέλλα άρχισε να συμπεριλαμβάνει
στο πρόγραμμα της τραγούδια του Χατζή
(λ.χ. «Ο νέος που μιλούσε για αγάπη και θάνατο», «Χορός στον ήλιο τον σβηστό» και «Παίρνουμε ένα δρόμο»). “Πριν
το «Ρεσιτάλ»
είχαμε έναν «πρόλογο»”
-είπε ο Κώστας Χατζής σε συνέντευξη του-
“Μια συνεργασία
στο «Στορκ»
η οποία δεν κράτησε, γιατί ο κόσμος είχε
άλλη άποψη: «Εμείς
ήρθαμε να διασκεδάσουμε, όχι να κλαίμε…».
Δεν ήταν εύκολα τραγούδια, μας τα
απαγόρευαν και ύστερα πάλι από την
αρχή…”.
Το 1975, ωστόσο, αποτυπώθηκαν -για πρώτη
φορά δισκογραφικά- τα πρώτα τους
τραγούδια: «Κι'
ύστερα»
και «Πάλι
ύπνος δε με πιάνει»
σε στίχους της Σώτιας Τσώτου, στον δίσκο
33' στροφών «Μαρινέλλα για πάντα»
(PHILIPS:
9112 005) και
λίγο αργότερα σε δισκάκι 45' στροφών.
 |
Photo
credit: Alinta Mavrogeni ©
1969
|
“Λατρεύω τον
Χατζή. Για 'μένα, είναι πραγματικά μεγάλος
καλλιτέχνης! Σου μεταδίδει αυτό που
λέει, γιατί μέσα του είναι γεμάτος φωτιά.
Λανσάρισε ένα καινούργιο είδος τραγουδιού,
που το μιμήθηκαν πολλοί. Κάθομαι, σαν…
χαζή, και τον ακούω με τις ώρες! Κι'
αναρωτιέμαι: «Εσύ,
Μαρινέλλα, τί θα βγεις λοιπόν, τώρα, να
πεις;»”.
Απόσπασμα
από την συνέντευξη της Μαρινέλλας
στην
Όλγα Μπακομάρου για
το περιοδικό «Φαντάζιο»,
που κυκλοφόρησε στις 5 Ιουνίου 1969.
“…Η φιλία μας δεν
ήταν ποτέ τυπική. Όταν γνωριστήκαμε το
'68-69, επιθυμούσε πολύ να ερμηνεύσει ένα
άλλο είδος τραγουδιού από το λαϊκό και
να στραφεί στη μπαλάντα που είναι
κοινωνικό, ρομαντικό και αντιπολεμικό
τραγούδι. Εγώ υπηρετώ και εκφράζομαι
μέσα από αυτό εδώ και 55 χρόνια. Με το
στίχο της μπαλάντας αναφέρομαι στα
ανθρώπινα δικαιώματα και καθήκοντα και
καταγγέλλω την πολιτεία, χωρίς προσβλητικό
τρόπο. Της έγραψα λοιπόν κάποια τραγούδια
το '70-71 που τα πρωτοερμήνευσε στο «Στορκ»
όπου εμφανιζόταν την εποχή εκείνη. Ο
κόσμος όμως, τότε διασκέδαζε μόνο με τα
μπουζούκια και γι' αυτό το πρόγραμμα
κατέβηκε. Παρ' όλα αυτά, η Μαρινέλλα
επέμενε να συνεχίσουμε. Το '75 μαζεύτηκε
το υλικό και το '76 «γεννήθηκε» το
«Ρεσιτάλ». Ονομάστηκε έτσι, γιατί θα
έδινε εκείνη ρεσιτάλ…”
Συνέντευξη
του Κώστα Χατζή για το περιοδικό
«Αbout
Τhessaloniki»,
Μάρτιος 2013.
Το
«Ρεσιτάλ», υπήρξε εφαλτήριο για ένα
καινούργιο ξεκίνημα στην καριέρα της
Μαρινέλλας: Εγκατέλειψε τις μεγάλες
πίστες και παρέμεινε στις μπουάτ της
Πλάκας για τα επόμενα έξι χρόνια -στη
μπουάτ «Ζουμ»
της οδού Κυδαθηναίων, συγκεκριμένα, από
το 1976 έως το 1982-, καταφέρνοντας μ' αυτόν
τον τρόπο να διαφοροποιήσει στην ουσία
το μουσικό προφίλ της, να εμπλουτίζει
το ρεπερτόριο
της με διαφορετικά ωραία τραγούδια, αλλά και να
δημιουργήσει νέα δεδομένα στα ελληνικά
μουσικά δρώμενα εκείνης της εποχής…
Η
Μαρινέλλα με τους «Αθηναίους» και τους
Αδελφούς Τζαβάρα στο «Ζουμ»,
για
τα πρώτα
γυρίσματα της «Μουσικής βραδιάς», τον
Οκτώβριο του 1976.
Μάλιστα,
με αφορμή τις εμφανίσεις στο «Ζουμ» το
'76,
επανασυνδέθηκαν τρία μέλη του
συγκροτήματος «Αθηναίοι»
(Φίλιππος Παπαθεοδώρου, Κώστας Τρούπτσιος,
Σπύρος Λιβιεράτος) και συνενώθηκαν
με τα «Τζαβαράκια»
(Γιώργος και Νίκος Τζαβάρας) για να
συνοδεύουν την Μαρινέλλα στα τραγούδια
του «Ρεσιτάλ» -και όχι μόνο-, αφού ο
Κώστας Χατζής επέλεξε τότε να συνεχίσει
μόνος του στον «Σκορπιό». “Η
επιτυχία του προγράμματος ήταν τεράστια!
Ο κόσμος, και κυρίως ο νεαρόκοσμος που
πρωτογνώριζε τη Μαρινέλλα, έκανε ουρά
κάθε βράδυ να την ακούσει. Δουλεύαμε
έξι μέρες την εβδομάδα και ήταν και οι
έξι ασφυκτικά γεμάτες…”
-εξιστορεί
ο Φίλιππος Παπαθεοδώρου, στην αυτοβιογραφία
του- “Η
Μαρινέλλα, κατεβαίνοντας στην Πλάκα
είχε να αντιπαρατεθεί με ένα σοβαρό
κατεστημένο. Είναι όμως θαρραλέα και
δεν διστάζει να ρισκάρει. Επιπλέον, είχε
στο μανίκι δυο πολύ δυνατά χαρτιά: Τα
ανεπανάληπτα τραγούδια του «Ρεσιτάλ»
και το μουσικό και φωνητικό κουιντέτο
των «Αθηναίων», που με τη νέα τους μορφή,
παρουσίαζαν ένα άκουσμα πρωτόγνωρο για
τα ελληνικά δεδομένα. (…)
Στο
«Ζουμ» της Πλάκας λοιπόν, ανανεωμένη
τελείως, τραγουδά για τον κόσμο που δεν
μπορούσε μέχρι τότε να πάει να την
ακούσει. Και τον κόσμο αυτόν, τον κατακτά
πανηγυρικά. Έτσι παύει να είναι η
τραγουδίστρια των «ολίγων» και γίνεται
όλων των Ελλήνων…”.
 |
Η
Μαρινέλλα με τους «Αθηναίους» και τους
Αδελφούς Τζαβάρα στο στούντιο,
λίγο
πριν την ηχογράφηση του δίσκου «Μαρινέλλα
- Αθηναίοι», το 1977.
|
Η
Μαρινέλλα συνεργάστηκε με τους «Αθηναίους»
και τους Αδελφούς Τζαβάρα για δυο
συνεχόμενες χρονιές. Εμφανίστηκαν μαζί
στην «ΕΡΤ», στην τηλεοπτική εκπομπή του
Γιώργου Παπαστεφάνου «Μουσική βραδιά με την Μαρινέλλα» (14 Δεκεμβρίου 1976) σε
σκηνοθεσία της Δάφνης Τζαφέρη, ερμηνεύοντας
τραγούδια του «Ρεσιτάλ». Το καλοκαίρι
του '77 ηχογράφησαν νέες συνθέσεις του
Γιώργου Χατζηνάσιου, του Τόλη Βοσκόπουλου
και φυσικά, του Κώστα Χατζή (από άλλες
δισκογραφικές δουλειές του: «Αντίο»,
«Είναι απλό» και «Η γαλαρία») που
κυκλοφόρησαν στο δίσκο «Μαρινέλλα –
Αθηναίοι» (PHILIPS:
9112 013) και
παρουσιάστηκαν στην τηλεοπτική εκπομπή
του Ζακ Μεναχέμ «Η Μαρινέλλα από το
Στούντιο 3» (21 Μαρτίου 1978), στην «ΕΡΤ».
Ενώ παράλληλα με την κυκλοφορία του
δίσκου πραγματοποίησαν διθυραμβικές
εμφανίσεις στο Λονδίνο και στην Αλβανία.
 |
Η
Μαρινέλλα με τους «Αθηναίους» και τους
Αδελφούς Τζαβάρα στην «ΕΡΤ»,
στην
τηλεοπτική εκπομπή «Η
Μαρινέλλα από το Στούντιο 3»,
το 1978.
|
Με
τον Κώστα Χατζή έκανε ακόμη δύο σημαντικές
μουσικές συνεργασίες· το «Ταμ
- ταμ» (PHILIPS:
6666 013) και
την «Συνάντηση»
(PHILIPS:
832 756),
δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο μια
ανεπανάληπτη «μουσική τριλογία»!…
Η
πρώτη από αυτές, ξεκίνησε τον Νοέμβριο
του 1980, ξανά στη μπουάτ «Σκορπιός»,
ακολουθώντας τα χνάρια του «Ρεσιτάλ»:
Ένα μουσικό πρόγραμμα με 29 ολοκαίνουργιες
συνθέσεις του Κώστα Χατζή, που ηχογραφήθηκε
ζωντανά στις 11 Νοεμβρίου 1980 και ένα μήνα
μετά, κυκλοφόρησε σε διπλό δίσκο 33'
στροφών. Αυτή τη φορά, ωστόσο, δόθηκαν
αρκετές παραστάσεις, και όσοι δεν είχαν
μπορέσει να απολαύσουν από κοντά το πρώτο σμίξιμο των δυο
καλλιτεχνών, στο
«Ταμ - ταμ», βρήκαν
τη μεγάλη ευκαιρία. Ο δίσκος έγινε
«πλατινένιος», ξεπερνώντας σε πωλήσεις
τα 100.000 αντίτυπα, ενώ πολλά απ' τα τραγούδια
έγιναν επιτυχίες που παραμένουν αξέχαστες
(λ.χ. «Ζητείται φίλος», «Δεν θέλω γράμμα»,
«Πάρε ένα κοχύλι απ' το Αιγαίο», «Μια
χαμένη Κυριακή» κ.α.).
Η
επόμενη συνεργασία τους έγινε τον Ιούλιο
του 1987, στο στούντιο ηχογράφησης! Κάτι
σαν προπομπός, βέβαια, υπήρξε δυο χρόνια
νωρίτερα η ηχογράφηση του ντουέτου
«Είσαι παντού και πουθενά» σε μουσική
του Αλέξη Παπαδημητρίου και στίχους
της Ρόνης Σοφού, για τον προσωπικό δίσκο
της Μαρινέλλας, «Η αγάπη μας…»
(PHILIPS:
824 543-1).
Το καλοκαίρι του 1987, λοιπόν, οι δυο
ερμηνευτές ηχογράφησαν δώδεκα νέες
συνθέσεις του Χατζή, που κυκλοφόρησαν
σε δίσκο, με τίτλο «Συνάντηση»,
στις
29 Ιουλίου 1987, και το αμέσως επόμενο
χρονικό διάστημα παρουσιάστηκαν στο
κοινό με αρκετές συναυλίες σε Αμερική,
Καναδά, Κύπρο, όπου αποθεώθηκαν από
πλήθος κόσμου. Τραγούδια όπως τα «Τώρα
ζω», «Ιθάκη», «Να 'ταν ο κόσμος μια κάλπη»
και «Μας κόψαν απόψε το φως», ακούστηκαν
πολύ από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς
της εποχής. Έκτοτε, η Μαρινέλλα και ο Κώστας
Χατζής δεν συνεργάστηκαν ξανά δισκογραφικά.
Τον
Νοέμβριο του 1996, με αφορμή την επέτειο
είκοσι χρόνων από την συνεργασία τους
το '76,
κυκλοφόρησε
μια ειδική
συλλεκτική έκδοση του «Ρεσιτάλ» και
του «Ταμ - ταμ» σε ψηφιακή μορφή (4xCD),
με
τον τίτλο «Ρεσιτάλ
για δυο» (MERCURY:
7314
5342 4524,
από
την «PolyGram»), που
στο
πολυσέλιδο ένθετο της εμπεριείχε
σημειώματα των
βασικών συντελεστών. H
συλλογή επανεκδόθηκε το 2008 (MERCURY: 1765
0572) από την «Universal», το 2013 (HELLADISC:
06025 3707 3740) και το 2016 (THE GREEK LEGENDS:
06025 3707 3740),
από την «Cobalt
Music».
Η
Μαρινέλλα για το
«Ρεσιτάλ»,
είκοσι χρόνια μετά…
“Η
συμμετοχή μου στο «Ρεσιτάλ», ήταν μια
ευκαιρία να εκπληρωθεί η επιθυμία μου
να συνεργαστώ με τον Κώστα Χατζή (με τον
οποίο είμαστε μαζί από το 1962), αλλά
συγχρόνως ήταν και το βήμα να βρεθώ σε
μπουάτ της Πλάκας μετά από τα μεγάλα
μαγαζιά που συνεργαζόμουν. Τα τραγούδια
«Ρεσιτάλ» έμειναν κλασικά και δεν
υπάρχει πρόγραμμα που με οποιονδήποτε
τρόπο να μην τα συμπεριλάβω. Ποιός δεν
τραγούδησε και δεν τραγουδά ακόμα
«Σύνορα η αγάπη δε γνωρίζει», «Η αγάπη
όλα τα υπομένει», «Σπουδαίοι άνθρωποι,
αλλά», τραγούδια που ξεχωρίζουν για
τους αληθινούς και σπουδαίους στίχους
της Σώτιας Τσώτου και την ωραία και απλή
μουσική του Κώστα Χατζή, τραγούδια που
θα μείνουν για πάντα στο πάνθεον των
μεγάλων επιτυχιών. Το «Ρεσιτάλ» ήταν
και η αφορμή να συνεχίσω τη συνεργασία
μου με τον Κώστα Χατζή και να κάνουμε
ένα άλλο σπουδαίο επίσης δίσκο. Το «Ταμ
- ταμ», που μας έδωσε την ευκαιρία να
δουλέψουμε μαζί στην Πλάκα, στην μπουάτ
«Σκορπιός». Μια συνεργασία που πράγματι
θα μου μείνει αξέχαστη. Και επειδή η
επιτυχία ενός δίσκου δε γίνεται μόνο
από τον συνθέτη και τον τραγουδιστή,
αλλά και από όλους τους συνεργάτες, θέλω
να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες
μου, τον Κώστα Κλάββα που επιμελήθηκε
την ενορχήστρωση, τον Φίλιππο Παπαθεοδώρου
που επιμελήθηκε την παραγωγή του, τον
Γιάννη Σμυρναίο σαν υπεύθυνο του ήχου,
όλους τους στιχουργούς, τους μουσικούς
και πάνω απ' όλους, τον φίλο μου Κώστα
Χατζή…”.
Ο
Κώστας Χατζής για το
«Ρεσιτάλ»,
είκοσι χρόνια μετά…
“Ήμουν,
και είμαι, υπέρ της συλλογικής δουλειάς,
διότι υπάρχει ένα διάχυτο πνεύμα και
τα μηνύματα δεν είναι (μονότονα ή
μονόχνοτα) πιστεύω στο γνωμικό που λέει:
«Όπου συμβούλιο δεν υπάρχει, οι σκοποί
ματαιώνονται Εν δε τω πλήθει των συμβούλων
στερεώνονται». Γι' αυτό ευχαριστώ όλους
αυτούς που συνεργάσθηκαν μαζί μου. Όπως,
ποιητές, στιχουργοί, τραγουδιστές,
ενορχηστρωτές, ηχολήπτες, παραγωγούς
και την εταιρία μου και άλλους που
δέχτηκαν και δέχονται να εκφράζουν και
να σέβονται αυτό το είδος μπαλάντας.
Και είναι αιτία όλοι αυτοί, να βγαίνουν
τα μηνύματα που θέλω. Που δυστυχώς είναι
διαχρονικά. Και λέω δυστυχώς, γιατί θα
προτιμούσα να ήταν Ρετρό τα τραγούδια
μου παρά που και σήμερα μιλάν για τα
ίδια πράγματα. Όπως και τότε και τώρα
ίδια ρουτίνα σε όλη τη χώρα…”.
 |
Photo
credit: Nikos Mavrogenis ©
1974
|
Η Σώτια Τσώτου για το
«Ρεσιτάλ»,
είκοσι χρόνια μετά…
“Έχουν
περάσει πάνω από είκοσι χρόνια και
ακούγοντας ξανά το «Ρεσιτάλ» και το
«Ταμ - ταμ» λέω πως όλα είναι γραμμένα
και υπακούουν σε αφανέρωτους νόμους
της φαντασίας και του ονείρου. Και σ'
αυτούς τους νόμους αποδίδω την επιτυχία
τους τότε, που απόδειξη είναι η αναπαραγωγή
τους τώρα σε αυτήν την έκδοση. Εκείνος
-ο Κώστας Χατζής- μελαχρινός βάρδος,
εκφραστής της πίκρας και της αγανάκτησης
των λούμπεν, των αδικημένων και μιας
νεολαίας που ονειρευότανε ένα καλύτερο
αύριο που δεν ήρθε ποτέ. Εκείνη -η
Μαρινέλλα- ξανθή αισθαντική ερμηνεύτρια
του ερωτικού και έντεχνου λαϊκού, η
αγαπημένη του κατεστημένου και των
σαλονιών. Γάμος αταίριαστος με όλη τη
βαρύτητα της λέξης. Κι' όμως, επιτεύχθηκε
εκείνη η θαυμάσια χημεία που φέρνει την
ευτυχία ή την επιτυχία. Ο ένας διείσδυσε
στον κόσμο του άλλου. Ακούσαμε μια
εκπληκτική Μαρινέλλα να κατεβάζει στο
δρόμο και να βάζει στο στόμα του κόσμου
τραγούδια κοινωνικού προβληματισμού
κι' έναν ερωτικό Χατζή να κρατάει
συντροφιά στο πικάπ τους μοναχικούς
και ονειροπόλους. Κανείς απ' τους δυο
δεν πρόδωσε τον εαυτό του, απλώς κι' οι
δυο είχανε κάνει βήμα ο ένας στον κόσμο
του άλλου. Εκεί έγινε η μεγάλη συνάντηση
που έφερε την επιτυχία, που απόηχος της
θα ηχεί, ίσως και είκοσι χρόνια μετά από
σήμερα. Θ' αδικούσα τον εαυτό μου και
τους άλλους συναδέλφους στιχουργούς
αν δεν μας έδιναν την πρέπουσα μερίδα
σ' αυτήν την επιτυχία. Μπράβο Χατζή!
Μπράβο Μαρινέλλα! Μπράβο Κώστα Κλάββα
που ενορχήστρωσες με τόση έμπνευση τους
κόπους μας. Ο Θεός να μας έχει καλά και
μαζί με 'μας και 'σας που μας ακούτε
απόψε!”.
Ο
Κώστας Κλάββας για το
«Ρεσιτάλ»,
είκοσι χρόνια μετά…
“Όταν
η μουσική, ο λόγος, οι φωνές, το ταίριασμα
συναντιούνται σε ευλογημένες στιγμές,
το έργο που γεννιέται ξεπερνά τα όρια
της ομορφιάς. Γίνεται επικοινωνία, χαρά,
αγάπη και ειρήνη…
Σήμερα οι άνθρωποι υπάρχουν. Ίσως λείπουν
οι ευλογημένες στιγμές. Μα, αν και στιγμές
υπάρχουν, τότε σίγουρα, λείπει η ευλογία.
Εύγε σ' αυτούς που την κρατούν, έστω και
σαν ανάμνηση…”.
Ο
Φίλιππος Παπαθεοδώτου για το
«Ρεσιτάλ»,
είκοσι χρόνια μετά…
“Το
μυστικό στη χημεία του Χατζή με τη
Μαρινέλλα ήταν η ανομοιογένεια της
καλλιτεχνικής τους υπόστασης. Εκείνος,
πατριάρχης των μπουάτ της Πλάκας, έσπαγε
ο κόσμος τις πόρτες του «Σκορπιού» για
να τον ακούσει να τραγουδάει τα γνωστά
του τραγούδια διαμαρτυρίας κατά του
κατεστημένου. Εκείνη, ιέρεια της πίστας
διέλυε με την εκρηκτική της παρουσία
στην ελιτιστική Αθήνα που συνωστίζονταν
κάθε βράδυ να τη δει και να την ακούσει
στα κοσμικά κέντρα που τραγουδούσε. Κι'
όμως αυτοί οι δυο ανομοιογενείς
καλλιτέχνες είχαν ένα κοινό σημείο.
Θαύμαζε ο ένας τον άλλον και στο βάθος
τους είχαν κρυφή επιθυμία, κάποτε να
συνεργαστούν. Χρειάστηκε απλώς να
δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες,
ώστε η επιθυμία τους αυτή να γίνει
πραγματικότητα. Είχα την τύχη να είμαι
παραγωγός και των δύο και να ξέρω τη
διάθεση, ώσπου στο τέλος βρέθηκε η φόρμα
και έγινε ο δίσκος. Πενήντα δύο τραγούδια,
άλλα με συνοδεία κιθάρας, άλλα με
ορχήστρα, άλλα σόλα, άλλα ντουέτα, μας
πήραν οι πρόβες γεμάτους έξι μήνες. Κι'
όλα αυτά, για μια και μοναδική παράσταση!
Που θα έπρεπε να ηχογραφηθεί ζωντανά
και που δεν υπήρχαν περιθώρια λάθους.
Έτσι φτάσαμε στην περίφημη 28η Μαρτίου
του 1976. Ο κόσμος μέσα στον «Σκορπιό» να
περιμένει ανυπόμονα να δει επιτέλους
αυτούς τους δυο κολοσσούς να συνεργάζονται
στην πίστα. Κι' όταν τέλος ήρθε η ώρα και
βγήκαν, αυτό ήταν! Απ' τις πρώτες νότες
έγινε αντιληπτό ότι κάτι μεγάλο
συντελούνταν. Κάτι που θα έμενε αναλλοίωτο
και μοναδικό στις δεκαετίες που θα
έρχονταν. Ο κόσμος άκουγε μαγεμένος
αυτόν τον περίεργο συνδυασμό της χροιάς
των φωνών τους που τόσο διέφεραν αλλά
και τόσο μοιάζαν μεταξύ τους. Κι' όταν
τελείωσε το δίωρο πρόγραμμα τους, μέσα
σε ατέλειωτα χειροκροτήματα και μπιζ,
κανείς δεν είχε την παραμικρή αμφιβολία
πως αυτό ήταν το καλύτερο ντουέτο που
είχε ακουστεί μέχρι τότε κι' ότι θα
πέρναγαν δεκαετίες για να ξεπεραστεί.
Το πείραμα επαναλήφθηκε μετά τέσσερα
χρόνια. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας
ήταν ένα διπλό άλμπουμ, το «Ταμ - ταμ».
Ένα έργο στιβαρό στη δομή του με πολλά
στοιχεία απ' τη δημοτική μουσική αλλά
και τη νέγρικη, τη λαϊκή αλλά και τη
μοντέρνα, προσφιλείς άλλωστε πηγές
έμπνευσης του Χατζή…”.
Σημειώματα
των συντελεστών
για την ειδική επετειακή
έκδοση
του
«Ρεσιτάλ»
και του «Ταμ
-
ταμ»
σε ψηφιακή μορφή (4xCD
Box Set),
με
τίτλο «Ρεσιτάλ
για δυο»,
το 1996.
Τα
χρόνια που ακολούθησαν, οι δυο καλλιτέχνες
χαίρονταν με τις αναμνήσεις των όμορφων
συναυλιών και απολάμβαναν τη διαχρονικότητα
της μουσικής τους τριλογίας· τραγούδια
της οποίας δεν
παρέλειπαν ποτέ να συμπεριλαμβάνουν
στις εμφανίσεις τους.
Χαρακτηριστικές
είναι οι επιλογές της
Μαρινέλλας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
το 1998 και το 2004, στο Ωδείον Ηρώδου του
Αττικού το 1999 και το 2006, στο Θέατρο Παλλάς
το 2010, στα μεγάλα νυχτερινά κέντρα (λ.χ. «Νεράιδα»,
«Ρεξ», «Πύλη Αξιού», «Αθηνών αρένα»
κ.α.) ή σε συναυλίες ανά την Ελλάδα και
το εξωτερικό, με την προσθήκη μάλιστα
και κάποιων τραγουδιών του Χατζή από
άλλες δισκογραφικές δουλειές του (π.χ.
«Απ' το αεροπλάνο», «Χάσαμε», «Εγώ το
λέω τίποτα», «Ο
Στρατής»
και «Δε βαριέσαι, αδελφέ»). Ενώ
πολλοί άλλοι τραγουδιστές επέλεξαν
-και επιλέγουν ακόμη- να τα ερμηνεύσουν
ζωντανά ή να τα ηχογραφήσουν σε στούντιο.
Αξίζει
επίσης να σημειωθεί και το πρώτο
τηλεοπτικό τους αντάμωμα το 1994,
στο ωριαίο τηλεοπτικό αφιέρωμα «Μαρινέλλα
και χθες και σήμερα και αύριο», στον «ΑΝΤ-1», όπου -στο πλαίσιο μιας αναπαράστασης του «Ρεσιτάλ»- ερμήνευσαν
ζωντανά τα τραγούδια «Σύνορα η αγάπη
δεν γνωρίζει», «Σπουδαίοι άνθρωποι,
αλλά», «Σ' αγαπώ» και «Η αγάπη όλα τα
υπομένει».
 |
Photo
credit: Giorgos Kavallierakis ©
November 19, 2012
|
Ώσπου στα τέλη του 2012, σχεδόν τριάντα
επτά χρόνια μετά απ' την ιστορική εκείνη βραδιά του '76, η Μαρινέλλα και ο Κώστας
Χατζής συμφώνησαν να επαναφέρουν το
«Ρεσιτάλ» στο Θέατρο «Παλλάς» της
Αθήνας, από τις 25 Ιανουαρίου 2013, σε σκηνοθεσία του Σταμάτη
Φασουλή.
Δελτίο
τύπου (Αύγουστος, 2012)
“«Σύνορα
η αγάπη δεν γνωρίζει», «Η αγάπη όλα τα
υπομένει», «Σπουδαίοι άνθρωποι, αλλά…»,
είναι μόνο τρεις σκόρπιοι τίτλοι μέσα
σε μία συλλογή με υπέροχα τραγούδια που
η Μαρινέλλα και ο Κώστας Χατζής, 36 χρόνια
μετά τον Σκορπιό θα τραγουδήσουν στο
«Παλλάς» μαζί και πάλι από τις 25 Ιανουαρίου
του 2013. Το αξέχαστο ρεσιτάλ του Μάρτη
του 1976 επιστρέφει και φέρνει μαζί του
μελωδίες και εικόνες από μία Ελλάδα όχι
και τόσο μακρινή, αλλά σίγουρα πολύ
διαφορετική. Μία συνάντηση που θα
μπορούσε να ήταν μόνο μία εξαιρετική
σύμπτωση που γοήτευσε. Τελικά όμως ήταν
αυτό που λένε η απόλυτη χημεία. Ένα
μοναδικό γεγονός από δύο καλλιτέχνες
που καταλήγουν πάντα να μας κάνουν να
αναρωτιόμαστε γι' αυτό το: «Κι' ύστερα…».
Για όλους όσοι το έζησαν αλλά και όλους
όσοι έχουν την περιέργεια να το ζήσουν,
η μουσική παράσταση που σκηνοθετεί ο
Σταμάτης Φασουλής είναι ένα ταξίδι στο
χρόνο, στο συναίσθημα, στις μνήμες της
ζωής της δικής τους και της δικής μας.
Με την αμάραντη φωνή της Μαρινέλλας και
τον χαρακτηριστικό ήχο της κιθάρας του
μαέστρου Χατζή πλαισιωμένους από οκτώ
μουσικούς, το «Ρεσιτάλ» στο «Παλλάς»
θα είναι ένα ανεπανάληπτο μουσικό
γεγονός!”
 |
Photo
credit: Giorgos Kavallierakis ©
November 19, 2012
|
Δελτίο
τύπου (Δεκέμβριος, 2012)
“Μετά την τελευταία
δισκογραφική τους Συνάντηση
το 1987, τράβηξαν το δρόμο τους, ο καθ' ένας
χωριστά, και χάραξαν τη λαμπρή καλλιτεχνική
τους πορεία… «Ρεσιτάλ», «Το ταμ - ταμ»
και «Συνάντηση», τρεις κύκλοι τραγουδιών
και τρεις σταθμοί στη δισκογραφία. Το
«Ρεσιτάλ» ωστόσο ήταν αυτό που μάγεψε
και επικράτησε ως ένας από τους πιο
ποιοτικούς και συγχρόνως εμπορικούς
δίσκους όλων των εποχών. Εκείνο το βράδυ,
στις 28 Μαρτίου του 1976, που δόθηκε η
παράσταση και συγχρόνως ηχογραφήθηκε,
οι θαμώνες της μπουάτ «Σκορπιός» ήταν
οι μοναδικοί προνομιούχοι που έζησαν
από κοντά και ένιωσαν την συγκίνηση από
την προσπάθεια των δύο καλλιτεχνών να
εξαντλήσουν όλα τα αποθέματα της
καλλιτεχνικής τους ευαισθησίας για ένα
αποτέλεσμα υψηλού επιπέδου! Και ήταν
μετά οι εκατοντάδες χιλιάδες ακροατές
που άκουσαν το δίσκο και τον ερωτεύθηκαν.
Δικαιολογημένα λοιπόν όλα αυτά τα χρόνια
περίμεναν να δουν τους δύο καταξιωμένους
καλλιτέχνες μαζί στη σκηνή… Και να που
ήρθε η στιγμή… Μαρινέλλα και Κώστας
Χατζής λοιπόν, επιτέλους μαζί! Απ' τις
25 Ιανουαρίου του 2013, στο Θέατρο «Παλλάς».
Θα ενώσουν τις φωνές τους και τη μοναδική
ερμηνεία τους για να μας θυμίσουν και
να μας συγκινήσουν με τραγούδια γεμάτα
νοσταλγία. Η βραδιά θα ξεκινήσει με τον
Χατζή που με την κιθάρα του θα ερμηνεύσει
με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο μερικά
από τα πιο γνωστά και αγαπημένα τραγούδια
που έχει γράψει όπως το «Θυμάμαι», το
«Δεν είμ' εγώ», το «Σπουδαίοι άνθρωποι,
αλλά…». Στη συνέχεια θα τον συναντήσει
επί σκηνής η Μαρινέλλα που με το εκρηκτικό
της ταμπεραμέντο, θα αποδώσει επιτυχίες
όπως «Σύνορα η αγάπη δεν γνωρίζει», «Σ'
αγαπώ», «Κι' ύστερα», «Πάρε με μαζί σου
τσιγγάνε», «Η αγάπη όλα τα υπομένει»
και άλλα πολλά. Στο δεύτερο μέρος, αρχικά
η Μαρινέλλα και στη συνέχεια ο Χατζής,
συνοδευόμενοι από δεκαμελή ορχήστρα
θα ερμηνεύσουν τραγούδια από τους
δίσκους «Ρεσιτάλ» και «Το ταμ - ταμ» ενώ
η παράσταση θα κλείσει με τους δύο
κορυφαίους καλλιτέχνες, ντουέτο, σ' ένα
εντυπωσιακό και μαγευτικό φινάλε. Δύο
από τους πρωτεργάτες του «Ρεσιτάλ», ο
Φίλιππος Παπαθεοδώρου, παραγωγός του
δίσκου και ο Γιάννης Σμυρναίος, ηχολήπτης,
θα είναι πάλι παρόντες. Ο πρώτος στην
καλλιτεχνική επιμέλεια του προγράμματος
και ο δεύτερος στον ήχο. Ενορχηστρωτής
και διευθυντής ορχήστρας ο Χάρης
Ανδρεάδης. Την σκηνοθεσία της παράστασης
υπογράφει ο Σταμάτης Φασουλής. Μαζί τους επί
σκηνής οι μουσικοί: Νίκος Καπηλίδης
(ντραμς), Μιχάλης Ευδαίμων (μπάσο), Γιάννης
Καρακατσάνης (κρουστά), Κυριάκος Κοντάκης
(βιολί), Χριστόφορος Κροκίδης (κιθάρα),
Γιώργος Παγιάτης (πιάνο), Θανάσης
Τσαουσέλης (πλήκτρα), Σταύρος Ντούσκας
(πνευστά), Φωτεινή Νικολοπούλου (τσέλο).
Σχεδιασμός φωτισμών: Ελευθερία Ντεκώ.
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς και Γιάννης
Μουρίκης. Βοηθός σκηνοθέτη: Ελευθερία
Μπενοβία. Παραγωγή: Ελληνική Θεαμάτων.”
 |
Photo
credit: Giorgos Kavallierakis ©
November 19, 2012
|
Η
Μαρινέλλα, ενθουσιασμένη για την
επανάληψη
του «Ρεσιτάλ»,
δήλωσε
χαρακτηριστικά σε συνεντεύξεις της…
“Σπείραμε με τον Χατζή πριν από 36, σχεδόν
37, χρόνια αυτό το σπουδαίο έργο που μέχρι
σήμερα πουλάει και ξαναπουλάει… Κάνουμε
τώρα πρόβα με τον φίλο μου τον Κώστα και
συγκινούμαστε τόσο πολύ και οι δύο, σαν
παιδιά κάνουμε. Αφού του λέω «Μη με
κοιτάς στα μάτια γιατί θα τα μπήξω καμιά
ώρα…». Ο Χατζής είναι σπάνιο πλάσμα και
εξαιρετικός τραγουδοποιός, αλλά και
καλός τραγουδιστής, με ιδιαίτερη, βραχνή
φωνή, θυμίζει τον Νατ Κινγκ Κόουλ και
τον Λούις Άρμστρονγκ. Έχουμε μαζί μας
και άλλους δύο, που ήταν παρόντες και
στο πρώτο «Ρεσιτάλ», τον Φίλιππο
Παπαθεοδώρου και τον Γιάννη Σμυρναίο.
Σκηνοθετεί, βέβαια, ο Σταμάτης Φασουλής,
άλλος αγαπημένος μου…”.
Απόσπασμα
από τη συνέντευξη της Μαρινέλλας
στον
δημοσιογράφο Γιώργο Νάτσο
για
το ένθετο περιοδικό «ΒΗΜΑgazino»,
που κυκλοφόρησε στις 15
Ιανουαρίου 2013.
“Σε μια νύχτα έγινε
η ηχογράφηση, πριν από 37 χρόνια. Με ρωτάτε
αν έχω αγωνία. Είναι δυνατόν να είσαι
υπεύθυνος και να μην έχεις άγχος; Κι'
εδώ έχουμε 50 - 60 τραγούδια και στο πρώτο
μέρος μόνο με μια κιθάρα. Δεν έχει
ορχήστρα να πεις, δε βαριέσαι, κρύβεται
το λάθος. Ούτε κοινό να πίνει, να καπνίζει
και να μιλάει. Σε αυτό το περιβάλλον τα
λάθη διορθώνονται. Αλλά στη σκηνή με
μια κιθάρα είναι αλλιώς. Κι' ύστερα, όσο
πιο αγαπητός είσαι στην τέχνη σου, τόσο
μεγαλύτερη απαίτηση έχει ο κόσμος.
Πολλές φορές γίνεται αδηφάγος και
χαίρεται περισσότερο σαν σε βλέπει να
κατρακυλάς, παρά να ανεβαίνεις. Γι’
αυτό ευθύνεται η τηλεόραση. Χόρτασε το
κοινό με σαβούρα και ευκολία δίνοντας
γρήγορη και πρόχειρη διασκέδαση. Αυτή
η βιασύνη τρώει σήμερα πολλά παιδιά.
Είναι σαν να φυτεύεις το πρωί σπόρους
και την επομένη να έχεις κατακόκκινες
ντομάτες. Οι παλαιότεροι είχαμε την
τύχη να φτάσουμε σταδιακά στην κορυφή,
μέσω πείνας. Δεν εύχομαι, βέβαια, να
περάσουν τα ίδια οι νέοι. Θέλω, όμως, να
τους πω να αρπάξουν τη ζωή για να
προχωρήσουν…”.
Όπως
και ο Κώστας Χατζής, σε συνεντεύξεις του…
“…Η
Μαρινέλλα είναι μια καταπληκτική
περίπτωση στο τραγούδι. Μπορεί να
τραγουδάει με μια κιθάρα χωρίς να υπάρχει
ρυθμός. Ελεύθερα. Προσέχει όμως και τον
λόγο…”
(…) “Αν με
ρωτούσατε για όλα αυτά, θα έλεγα κρίμα
που είναι διαχρονικά τα τραγούδια. Ποιος
θέλει να υπάρχει ακόμη αδικία και έλλειψη
δικαιοσύνης;”.
Από την κοινή συνέντευξη της Μαρινέλλας
και του Κώστα Χατζή
στην Γιώτα Συκκά για
την εφημερίδα «Η Καθημερινή»,
που κυκλοφόρησε στις 13 Ιανουαρίου 2013.
 |
| Photo credit: Giorgos Kavallierakis © November 19, 2012 |
-
“Γιατί αργήσατε
τόσο πολύ να βρεθείτε και πάλι στην ίδια
σκηνή;”
-
“Έλα ντε… Δεν
είναι ότι δεν το θέλαμε. Το είχαµε
ξανασκεφτεί. Όμως µας εμπόδιζαν οι
συνθήκες. Δεν ευνοούσαν το σωστό τρόπο
της εκ' νέου συνύπαρξης µας. Το πολύ
ευχάριστο είναι ότι καταφέρνουμε να
ξαναβρεθούμε ύστερα από 36 χρόνια. Είναι
πολύ όμορφο αυτό που ζούμε, αν και ακόμα
βρισκόμαστε στην περίοδο των προβών…”.
-
“Πώς είναι η κα.
Μαρινέλλα ως συνεργάτις;”
-
“Είναι πολύ προσιτή
και πάντα πολύ φιλική. Όμως όλα αυτά δεν
έχουν τόση σημασία. Η Μαρινέλλα είναι
πάνω απ' όλα μια πολύ σπουδαία καλλιτέχνις.
Μια ερμηνεύτρια µε μεγάλη και πηγαία
εκφραστικότητα που μιλάει κατευθείαν
στις ψυχές των ανθρώπων. Είναι πολύ
ωραίο να συναντιούνται ξανά δύο άνθρωποι
που έχουν ανταλλάξει πάνω στο ίδιο πάλκο
το τρακ, τις σκέψεις, τις συγκινήσεις
τους. Άλλωστε, πέρα από το θρυλικό
«Ρεσιτάλ», συναντηθήκαμε και άλλες
φορές δισκογραφικά ή φιλικά και ανθρώπινα,
καθώς ποτέ δεν σταματήσαμε να έχουμε
επαφές…”.
-
“Τι πιστεύετε ότι
είναι αυτό που έκανε το «Ρεσιτάλ»
ιστορικό;”
-
“Οι συνθήκες της
εποχής και το ίδιο το κοινό. Ακόμα το
γεγονός ότι μια καλλιτέχνις τέτοιας
μεγάλης εμβέλειας, όπως είναι η Μαρινέλλα,
τραγούδησε αυτό το είδος μπαλάντας µε
κοινωνικό περιεχόμενο, όπως αυτό που
έχει συνδεθεί µε τη δική µου διαδρομή
στη μουσική. Όμως η ίδια πιστεύει όλα
αυτά που ερμηνεύει, τα νιώθει βαθιά μέσα
στην ψυχή της, γι' αυτό και στο στόμα της
αποκτούν ακόμα µεγαλύτερο νόηµα. Το
σημαντικό είναι να μην ξεχνάµε τις ρίζες
µας και από πού προερχόμαστε και η
Μαρινέλλα το καταφέρνει. Γι' αυτό της
ταιριάζει το κοινωνικό τραγούδι. Κι'
εγώ δεν ξεχνώ ποτέ την καταγωγή µου…”.
Απόσπασμα
από την συνέντευξη του Κώστα Χατζή
στην
Δέσποινα Σαββοπούλου για
το ένθετο περιοδικό «ART»,
που κυκλοφόρησε στις 20
Ιανουαρίου
2013.
Στις
23 Ιανουαρίου 2013, δυο μέρες πριν τη
μεγάλη πρεμιέρα στο «Παλλάς», δόθηκε η
Συνέντευξη Τύπου, στο φουαγιέ του
θεάτρου. Παρόντες, η Μαρινέλλα, ο Κώστας
Χατζής, ο Φίλιππος Παπαθεοδώρου (ως
υπεύθυνος του μουσικού προγράμματος),
ο σκηνοθέτης Σταμάτης Φασουλής, ο
ενορχηστρωτής Χάρης Ανδρεάδης και
πλήθος δημοσιογράφων.
Τον λόγο πήρε αρχικά ο Σταμάτης Φασουλής,
ο οποίος αναφέρθηκε στη συνεργασία των
δύο πρωταγωνιστών από την οποία προέκυψε
το «Ρεσιτάλ» του '76. Ο Κώστας Χατζής
εξέφρασε τον θαυμασμό του για τη
Μαρινέλλα, λέγοντας ότι το «Ρεσιτάλ»
αφορούσε κατ' εξοχήν εκείνη και όχι
αυτόν: «Το
Ρεσιτάλ ήταν της Μαρινέλλας γιατί είχε
το θάρρος και την ψυχή να τραγουδήσει
τα συγκεκριμένα τραγούδια…»
και στη συνέχεια, η Μαρινέλλα τόνισε
τον ρόλο που έπαιξε ο Κώστας Χατζής στην
καριέρα της, δηλώνοντας εξαιρετικά
χαρούμενη που μετά από τόσα χρόνια θα
ξανασυνεργαζόταν μαζί του. Αποκάλυψε
ότι οι πρώτες πρόβες έγιναν μέσα σε
κλίμα έντονης συγκίνησης, ενώ εξέφρασε
την επιθυμία, οι νέοι άνθρωποι να
παρακολουθήσουν τις παραστάσεις, καθώς
«Τα συγκεκριμένα
τραγούδια είναι σαν να έχουν γραφτεί
σήμερα…».
Τέλος, ο Φίλιππος Παπαθεοδώρου έκανε
αναφορά στην ηχογράφηση του «Ρεσιτάλ»,
θυμίζοντας μάλιστα τις αυθόρμητες
αντιδράσεις του κόσμου: «Ήταν
ένα
μοναδικό “Live
recording”, το
οποίο δεν
υπέστη καμία παρέμβαση σε στούντιο!…
Γιατί από 'κει και πέρα, κατά καιρούς,
πηγαίναμε στο στούντιο, διορθώναμε
κάποια φάλτσα ή αφαιρούσαμε κάποιο
κομμάτι γιατί δεν μας πήγε καλά. Αν
ακούσετε το δίσκο, θα προσέξετε κάποια
στιγμή πως πέφτουν ποτήρια από απροσεξία
ενός γκαρσονιού, πως κάποια κοπέλα
φωνάζει “Έχεις όλη την Ελλάδα!” την
ώρα που ερμήνευε η Μαρινέλλα, και πως
κάποια στιγμή ο Κώστας, μπαίνοντας σ'
ένα τραγούδι, λέει “Έκανα λάθος…”,
όμως δεν είχε κάνει, ήταν συγκινημένος
εκείνη την ώρα, που νόμιζε ότι είχε κάνει
λάθος. Όλα αυτά, τα αφήσαμε μέσα στο
“recording”,
για
να φαίνεται ακριβώς ότι έγινε πραγματικά
μια ζωντανή ηχογράφηση, και με τα λάθη
της, ενδεχομένως. Αυτή ήταν η πρώτη φορά
που έγινε αυτό. Την επόμενη φορά, όταν
κάναμε το “Ταμ - ταμ”, είχαμε άλλο
πρόβλημα… Ο Κώστας, ο φουκαράς, ήταν
άρρωστος και κάναμε κάθε μέρα μία
ηχογράφηση, μέχρι που τον πετύχαμε σε
καλή κατάσταση, και κρατήσαμε εκείνη
την ηχογράφηση…»,
ενώ στη συνέχεια, ανέλυσε με λίγα λόγια
τη δομή του προγράμματος που είχαν
ετοιμάσει.
Το
μουσικό πρόγραμμα περιλάμβανε τραγούδια
-κυρίως- από το «Ρεσιτάλ» και το «Ταμ -
ταμ», ενώ εντάχθηκαν και κάποια που δεν
συμπεριλαμβάνονταν σε αυτούς τους
δίσκους (λ.χ. «Δεν είναι που δεν σ' αγαπώ»,
«Η γη ακόμη ζει», «Αντίο», «Πάλι ύπνος
δε με πιάνει», «Είσαι παντού και πουθενά»,
«Απ' το αεροπλάνο», «Περιστρεφόμαστε»,
«Και λεγόμαστε άνθρωποι», «Αρουραίοι
της νύχτας» κ.α.). “Η
Μαρινέλλα υποστήριζε μετά μανίας να
βασιστούμε αποκλειστικά στα τραγούδια
των τριών δίσκων, με την προσθήκη κάποιων
γνωστών τραγουδιών.”
-αποκαλύπτει ο Παπαθεοδώρου στην
αυτοβιογραφία του- “Αντίθετα
ο Χατζής, ενώ στην αρχή ήταν υπέρ αυτής
της άποψης, όσο περνούσαν οι μέρες,
άλλαζε και υποστήριζε ότι θα ήταν λάθος
αν δε βάζαμε και μερικά νέα τραγούδια
που είχε γράψει. Αυτή η διχογνωμία
δημιούργησε, είναι αλήθεια, κάποια
ένταση, η οποία όμως ξεπεράστηκε τελικά
με μια απρόσμενη λύση, κι' αυτή ήταν να
τραγουδήσει η Μαρινέλλα ένα τσιγγάνικο
τραγούδι. Έτσι, προστέθηκε στο πρόγραμμα
μια σκηνή, με τον Χατζή και τη Μαρινέλλα
να κάνουν χιούμορ ανταλλάσσοντας έξυπνες
ατάκες σχετικά με τους γύφτους και την
τελευταία μετάλλαξη τους σε «Ρομ», να
λένε ο καθένας από ένα τσιγγάνικο
τραγούδι και να στήνουν ένα στιγμιότυπο,
που αποδείχθηκε εν τέλει από τα πιο
ενδιαφέροντα του προγράμματος.”.
«Κάντικι καμάβ τουτ τράγιο» και «Καμάβ
τουτ (Μπι παέσκο)» ήταν τα δυο τσιγγάνικα
τραγούδια (παλιές συνθέσεις του Κώστα Χατζή)
που ενθουσίασαν το κοινό, ενώ από τη
«Συνάντηση» του 1987, συμπεριλήφθηκε μόνο
το τραγούδι «Μας κόψαν το φως», το οποίο
όμως, ενώ παρουσιάστηκε στην αρχή, μετά
αφαιρέθηκε. Επίσης, πολλά τραγούδια που
αναγράφονταν μέσα στο έντυπο πρόγραμμα
της παράστασης (λ.χ. «Θέλω να πω ένα
τραγούδι», «Σ' απαρνήθηκα τρις», «Όταν
το φως της αγάπης θα σβήσει», «Ο λαός
μας», «Με λες τραγουδιστή», «Ζητείται
άνθρωπος» κ.α.) δεν ακούστηκαν καθόλου.
Όταν
άνοιξε η αυλαία, ο Κώστας Χατζής με τη
χαρακτηριστική φωνή και την κιθάρα του,
άρχισε να ερμηνεύει με ανεπανάληπτο
τρόπο τις υπέροχες γνωστές μπαλάντες
του, κάνοντας ενδιάμεσα κάποιους
επεξηγηματικούς προλόγους για τα
τραγούδια, ή κάποια πολύ χιουμοριστικά
σχόλια. Ενώ λίγο πριν την εμφάνιση της
Μαρινέλλας, παρουσίασε τη διασκευή ενός
παλιού δικού του τραγουδιού, το «Σήμερα
η μέρα ήταν σαν τις άλλες», με νέους
στίχους που «προλόγιζαν» την άφιξη της
Μαρινέλλας επάνω στη σκηνή…
«Σήμερα
η μέρα ήταν σαν τις άλλες,
άρχισε
με φως, θα κλειστεί με βράδυ…
Σήμερα
για 'μένα, ατέλειωτη η μέρα,
τόση
αγωνία είχα μες σ' αυτό το φως…
Που
θα 'ρθει το βράδυ
και θα τραγουδήσει
η
φωνή που φέρνει την άνοιξη νωρίς,
με
μια απλή κιθάρα
που θα τραγουδήσει
«Σύνορα
η αγάπη δε γνωρίζει»,
«Δεν
είν' τα μάτια σου μεγάλα»,
το
«Κι' ύστερα» και όλα τ' άλλα…
Για
να νιώσουμ' όλοι,
μες
σ' αυτή την πόλη,
μια
όμορφη στιγμή…
Μας
πήραν οι μεγάλοι
το ψωμί απ' το στόμα
κι'
έχουμε και πάλι μια νέα Κατοχή…
Η
φωνή η δική της θα 'ναι σαν τον ήλιο,
για
να νιώσουμ' όλοι,
μες
σ' αυτή την πόλη,
λίγη
θαλπωρή, λα, λα, λα…»
Η
Μαρινέλλα λοιπόν, με τη φωνή - «φαινόμενο»
που νίκησε το χρόνο, τραγούδησε
υποδειγματικά, υπό τη συνοδεία του Κώστα
Χατζή, όλες τις μεγάλες επιτυχίες που
η ίδια είχε σφραγίσει με την ερμηνεία
της. Στο δεύτερο μέρος του προγράμματος,
ερμήνευσε εξαιρετικά και τα τραγούδια
«Λεβεντονιός», «Μη ρωτήσεις πια»,
«Η τελευταία σελίδα», «Πάλι ύπνος δεν
με πιάνει» και «Έχω μια χειροβομβίδα»,
που είχε χρόνια να πει μπροστά σε κοινό.
Η μουσική παράσταση ολοκληρώθηκε με το
αγαπημένο φινάλε του «Ρεσιτάλ»: «Ξέχασα
να πω», «Φοβάμαι» και «Τρελός ή παλικάρι».
Ενώ εν μέσω χειροκροτημάτων, οι καλλιτέχνες
ξαναβγήκαν στη σκηνή, όπου ερμήνευσαν
το «Η αγάπη όλα τα υπομένει» και
αποθεώθηκαν. Οι
κριτικές του κοινού και των δημοσιογράφων,
ήταν διθυραμβικές!
Η
μεγάλη πρεμιέρα του «Ρεσιτάλ»
πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου
2013, στην κατάμεστη αίθουσα του «Παλλάς»,
και οι παραστάσεις συνεχίστηκαν μέχρι
τις 3 Μαρτίου 2013, ξεπερνώντας τα 20.000
εισιτήρια!
Η «επίσημη πρεμιέρα» έγινε
στις 29 Ιανουαρίου 2013, όπου έδωσαν το
«παρών» πολλοί καλλιτέχνες, δημιουργοί και
δημοσιογράφοι, όπως οι Μίμης Πλέσσας,
Γιώργος Κατσαρός, Ζωή Λάσκαρη, Κάτια
Δανδουλάκη, Ελπίδα, Κωνσταντίνος
Μαρκουλάκης, Σμαράγδα Καρύδη, Τάνια
Τρύπη, Αντώνης Λουδάρος, Πασχάλης, Νατάσα Θεοδωρίδου, Τάκης
Ζαχαράτος, Φωτεινή Δάρρα, Εύη Δρούτσα,
Νίκος Χατζηνικολάου, Γιώργος Παπαδάκης,
Θανάσης Παπαθανασίου, Παναγιώτης
Πετράκης, Χρήστος Σπανός, Δήμητρα Σιγάλα,
Γιώργος Νιάρχος,
και
μέλη απ' τις οικογένειες των δύο
καλλιτεχνών.
«Για
'μένα ακόμα η φλόγα καίει,
ό,τι κι' αν
γίνει θα σ' αγαπώ,
μη
με ρωτήσεις λοιπόν ποιος φταίει,
όποιος
κι' αν φταίει θα πω εγώ…
Αντίο,
λοιπόν, αντίο,
το χάνω κι' αυτό το πλοίο,
και
κάνει, Θεέ μου, ένα κρύο,
σαν γίνονται
ένας οι δύο…»
 |
Photo
credit: Nontas Stylianidis ©
March 29, 2013
|
Ακολούθησαν
τρεις παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής
Θεσσαλονίκης, στις 29, 30 και 31 Μαρτίου
2013, αλλά και δυο μεγάλες καλοκαιρινές
περιοδείες ανά την Ελλάδα και την Κύπρο.
Μάλιστα η συναυλία τους στο Θέατρο
«Αλίκη Βουγιουκλάκη» (12 Σεπτεμβρίου
2013) στα Βριλήσσια Αττικής, βιντεοσκοπήθηκε,
και ενδέχεται μελλοντικά να προβληθεί
από ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό.
Επίσης, στο πλαίσιο προώθησης της δεύτερης
περιοδείας, εμφανίστηκαν ξανά στη
τηλεόραση,
στη
μεσημεριανή εκπομπή «Ελένη» (26
Ιουνίου 2014)
του
«Alpha»,
ερμηνεύοντας
σε απευθείας σύνδεση από στούντιο προβών τα τραγούδια «Σύνορα η αγάπη δεν
γνωρίζει», «Αντίο», «Αρουραίοι της
νύχτας», «Πάρε ένα κοχύλι απ' το Αιγαίο»,
«Η αγάπη όλα τα υπομένει», «Δεν θέλω
γράμμα» και «Σπουδαίοι άνθρωποι, αλλά».
«Γλυκό
της νιότης μου πουλί,
πρώτο φιλί - πρώτο
σκαλί,
απ'
την κορφή με προσκαλεί,
σαν να με περιμένει…
Με
βρήκε χιόνι στα ψηλά,
η νύχτα πια δε μου
μιλά,
ο
ήλιος δε χαμογελά
κι' η Γη δε με ζεσταίνει…»
 |
| Photo credit: Natassa Varveropoulou © June 25, 2013 |
Πρόγραμμα
περιοδείας (Καλοκαίρι, 2013)
25
Ιουνίου 2013: Πειραιάς,
Βεάκειο Θέατρο
05
Ιουλίου 2013: Πετρούπολη, Θέατρο Πέτρας
10
Ιουλίου 2013: Γιαννιτσά, Ανοιχτό Θέατρο
13
Ιουλίου 2013: Βέροια, Θέατρο Άλσους «Μελίνα
Μερκούρη»
23
Ιουλίου 2013: Λελέϊκα Υπάτης, Φεστιβάλ
Οιτής
25
Ιουλίου 2013: Νέα Κίος, Δημοτικό Στάδιο
27
Ιουλίου 2013: Ζάκυνθος, Υπαίθριο Δημοτικό
Θέατρο
28
Ιουλίου 2013: Κυλλήνη, Λιμάνι
29
Ιουλίου 2013: Σπάρτη, Σαϊνοπούλειο Θέατρο
05
Αυγούστου 2013: Πάτρα, Πολυχώρος «Πολιτεία»
06 Αυγούστου 2013: Αιγείρα Αχαΐας, Δημοτικό στάδιο Αιγείρας
09 Αυγούστου 2013: Αμφίπολη, Αρχαιολογικό Πάρκο
10 Αυγούστου 2013: Κασσάνδρα Χαλκιδικής, Αμφιθέατρο Σίβηρης
18 Αυγούστου 2013: Σαλαμίνα, Ευριπίδειο Θέατρο
19 Αυγούστου 2013: Σοφικό Κορινθίας, Ανοιχτό Θέατρο
23 Αυγούστου 2013: Θήβα, Δημοτικό Θέατρο Μοσχοποδίου «Μελίνα Μερκούρη»
28 Αυγούστου 2013: Καισαριανή, Ανοιχτό Θέατρο «Αντώνης Καλογιάννης»
29 Αυγούστου 2013: Νίκαια Αττικής, Κατράκειο Θέατρο
06 Αυγούστου 2013: Αιγείρα Αχαΐας, Δημοτικό στάδιο Αιγείρας
09 Αυγούστου 2013: Αμφίπολη, Αρχαιολογικό Πάρκο
10 Αυγούστου 2013: Κασσάνδρα Χαλκιδικής, Αμφιθέατρο Σίβηρης
18 Αυγούστου 2013: Σαλαμίνα, Ευριπίδειο Θέατρο
19 Αυγούστου 2013: Σοφικό Κορινθίας, Ανοιχτό Θέατρο
23 Αυγούστου 2013: Θήβα, Δημοτικό Θέατρο Μοσχοποδίου «Μελίνα Μερκούρη»
28 Αυγούστου 2013: Καισαριανή, Ανοιχτό Θέατρο «Αντώνης Καλογιάννης»
29 Αυγούστου 2013: Νίκαια Αττικής, Κατράκειο Θέατρο
31
Αυγούστου 2013: Γιάννενα, Θέατρο Ε.Η.Μ -
Φρόντζου
01 Σεπτεμβρίου 2013: Δίον Πιερίας, Αρχαίο Θέατρο Δίου
03 Σεπτεμβρίου 2013: Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους
04 Σεπτεμβρίου 2013: Έδεσσα, Θέατρο Γαβαλιώτισσας
06 Σεπτεμβρίου 2013: Κομοτηνή, Θερινό Δημοτικό Θέατρο
01 Σεπτεμβρίου 2013: Δίον Πιερίας, Αρχαίο Θέατρο Δίου
03 Σεπτεμβρίου 2013: Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους
04 Σεπτεμβρίου 2013: Έδεσσα, Θέατρο Γαβαλιώτισσας
06 Σεπτεμβρίου 2013: Κομοτηνή, Θερινό Δημοτικό Θέατρο
07
Σεπτεμβρίου 2013: Καβάλα, Αρχαίο Θέατρο
των Φιλίππων
09
Σεπτεμβρίου 2013: Λάρισα, Δημοτικό
Κηποθέατρο «Αλκαζάρ»
10 Σεπτεμβρίου 2013: Βόλος, Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη»
12 Σεπτεμβρίου 2013: Αττική, Θέατρο Βριλησσίων «Αλίκη Βουγιουκλάκη»
10 Σεπτεμβρίου 2013: Βόλος, Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη»
12 Σεπτεμβρίου 2013: Αττική, Θέατρο Βριλησσίων «Αλίκη Βουγιουκλάκη»
Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Φίλιππος Παπαθεοδώρου
Ενορχηστρώσεις: Χάρης Ανδρεάδης
Ηχοληψία: Γιάννης Σμυρναίος
Μουσικοί: Γιώργος Παγιάτης (πιάνο), Νίκος Καπηλίδης (ντραμς), Κυριάκος Κοντάκος (βιολί), Μιχάλης Ευδαίμων (μπάσο), Γιάννης Καρακατσάνης (κρουστά), Χριστόφορος Κροκίδης (κιθάρα), Θανάσης Τσαουσέλης (πλήκτρα), Φίλιππος Τσεμπερούλης (πνευστά)
«Ξαφνικά,
ο δρόμος έξω αντηχεί…
Γέλια,
αστεία και τραγούδια στη βροχή…
Χαροκόποι
θα 'ναι,
σίγουρα, κι' αγύρτες…
Κάποιοι
ευτυχισμένοι αλήτες…
Αλυσίδα
δεν υπάρχει να τους δένει,
μήτε
σπίτι μήτε οικογένεια, μήτε…
Αν
υπάρχουνε ακόμα ευτυχισμένοι,
ή
μικρά παιδιά θα είναι ή αλήτες!…»
«Μπι
παέσκο ιλέν σι σουκί,
μπι
λουλουγιάκο οκοπάτσι σι σούκο…
Ρακί μπι τσονουτέσκο σεμ λεν μπι πάσκο…
Κοπάτσι μπι λουλουγιάκο σεμ λεν μπι πάσκο…
Ακανά νάισεμ τούσα, ακανά νάισεμ τούσα,
Ρακί μπι τσονουτέσκο σεμ λεν μπι πάσκο…
Κοπάτσι μπι λουλουγιάκο σεμ λεν μπι πάσκο…
Ακανά νάισεμ τούσα, ακανά νάισεμ τούσα,
καμάβ τουτ, καμάβ τουτ!…»
 |
Photo
credit: Akis Loukas ©
July 23, 2013
|
«Μια χαμένη Κυριακή
τ' ακρογιάλι είχα πάρει
κι' όπως ήμουν σκεφτική
κι' όπως ήμουν σκεφτική
ήρθε ένα παλληκάρι…
Απ' τη μια η μοναξιά
Απ' τη μια η μοναξιά
κι' απ' την άλλη το
φεγγάρι,
με τα μάτια του τα μπλε
με τα μάτια του τα μπλε
κόντεψε
να με τουμπάρει…
Κι' είχε δυο ματάκια μπλε,
Κι' είχε δυο ματάκια μπλε,
μπλε
και πώς θα τα θυμάμαι;
Χρώμα πέλαγος καλέ,
Χρώμα πέλαγος καλέ,
τέτοια
μάτια δεν ξεχνάνε…»
Πρόγραμμα
περιοδείας (Καλοκαίρι, 2014)
16
Ιουνίου 2014: Λάρνακα Κύπρου,
Παττίχειο Αμφιθέατρο
18
Ιουνίου 2014: Λευκωσία
Κύπρου, Δημοτικό Αμφιθέατρο Λακατάμιας
01
Ιουλίου 2014: Βύρωνας, Θέατρο
Βράχων «Μελίνα Μερκούρη»
03
Ιουλίου 2014: Αγρίνιο,
Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο «Μιχάλης
Κούσης»
25
Ιουλίου 2014: Μυτιλήνη,
Θέατρο Κάστρου
28
Ιουλίου 2014: Ηράκλειο,
Γήπεδο ΟΦΗ
29
Ιουλίου 2014: Χανιά, Εθνικό
Στάδιο
30
Ιουλίου 2014: Ρέθυμνο,
Φορτέτζα - Θέατρο Ερωφίλη
03
Αυγούστου 2014: Νεμέα, Θέατρο
Αρχαίων Κλεωνών
04
Αυγούστου 2014: Λαύριο,
Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο
06
Αυγούστου 2014: Καλαμάτα,
Δημοτικό Στάδιο
08
Αυγούστου 2014: Λευκάδα,
Ανοιχτό Θέατρο Πνευματικού Κέντρου
09
Αυγούστου 2014: Κέρκυρα,
Παλαιό Φρούριο - Κάστρο
25
Αυγούστου 2014: Παπάγου,
Δημοτικό Κηποθέατρο
29
Αυγούστου 2014: Χαλκίδα,
Συναυλιακός χώρος «Da Luz»
06
Σεπτεμβρίου 2014: Σέρρες,
Ανοιχτό Αμφιθέατρο Τ.Ε.Ι
10
Σεπτεμβρίου 2014: Νίκαια,
Κατράκειο Θέατρο
17
Σεπτεμβρίου 2014: Θεσσαλονίκη,
Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης»
Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Φίλιππος Παπαθεοδώρου
Ενορχηστρώσεις: Χάρης Ανδρεάδης
Ηχοληψία: Γιάννης Σμυρναίος, Κώστας Κωνσταντινόπουλος
Μουσικοί: Γιώργος Παγιάτης (πιάνο), Νίκος Καπηλίδης (ντραμς), Κυριάκος Κοντάκος (βιολί), Μιχάλης Ευδαίμων (μπάσο), Γιάννης Καρακατσάνης (κρουστά), Χριστόφορος Κροκίδης (κιθάρα), Θανάσης Τσαουσέλης (πλήκτρα), Γιώργος Χαλκιαδάκης (πνευστά)
«Δεν
θέλω γράμμα
να μου φέρει ταχυδρόμος,
δεν
μπαίνει η αγάπη σ' ένα άψυχο χαρτί,
δεν έχω αλλάξει
δεν έχω αλλάξει
ούτε εγώ ούτε κι' ο
δρόμος,
ξέρεις πού μένω
ξέρεις πού μένω
κι' άμα θέλεις
γύρνα εσύ…
Δεν θέλω γράμμα
Δεν θέλω γράμμα
να μου
φέρει ταχυδρόμος,
φιλιά δεν θέλω με πολλά θαυμαστικά,
δεν έχω αλλάξει
φιλιά δεν θέλω με πολλά θαυμαστικά,
δεν έχω αλλάξει
ούτε
εγώ ούτε κι' ο δρόμος,
κι' αν μ' αγαπάς,
κι' αν μ' αγαπάς,
γύρνα μια μέρα ξαφνικά…
Τι να μου κάνει ένα γράμμα
κι' ένα φιλί ζωγραφισμένο;
Κάθε αράδα κι' ένα κλάμα,
κι' εγώ μ' αυτά να αργοπεθαίνω…
Δεν θέλω γράμματα εγώ,
θέλω να ζω, θέλω να ζω!…»
Τι να μου κάνει ένα γράμμα
κι' ένα φιλί ζωγραφισμένο;
Κάθε αράδα κι' ένα κλάμα,
κι' εγώ μ' αυτά να αργοπεθαίνω…
Δεν θέλω γράμματα εγώ,
θέλω να ζω, θέλω να ζω!…»
 |
Photo
credit: Alexandros Ioannou ©
July 1, 2014
|
«Πάρε ένα κοχύλι απ' το Αιγαίο,
να 'χεις στο ταξίδι συντροφιά,
κι' από το φιλί το τελευταίο
κράτησε στα χείλη τη δροσιά…
Η καρδιά μου, φύλλο - φύλλο,
ματωμένη τριανταφυλλιά!
Στο Αιγαίο και στον ήλιο,
Θεέ μου, πόση νιώθω μοναξιά!…»
ματωμένη τριανταφυλλιά!
Στο Αιγαίο και στον ήλιο,
Θεέ μου, πόση νιώθω μοναξιά!…»
«Έρημος
δρόμος ξεκινά
σ' του χωρισμού την άκρη,
ξέρω πως δε θα
'ρθεις ξανά
μα δεν κυλά το δάκρυ…
Όσο η καρδιά
σου και αν ξεχνά,
εγώ πεθαίνω ακόμα,
εγώ θα ζω στα
σκοτεινά,
χωρίς ψυχή και σώμα…
Ξέρω πως δεν
θα 'ρθείς ξανά,
άλλη φορά δεν θα σε δω,
όμως για 'μένα
είσ' εδώ!
Είσαι παντού
και πουθενά…»
 |
| Photo credit: Nontas Stylianidis © September 3, 2013 |
…Οι
τυχεροί που τους απόλαυσαν, είχαν την
ευκαιρία να μάθουν ή να θυμηθούν ορισμένες
από τις ομορφότερες στιγμές της εγχώριας
μουσικής ιστορίας! Μάλιστα δεν ήταν
λίγοι εκείνοι που τους παρακολούθησαν
αρκετές φορές, σχολιάζοντας πως και οι
δυο πάνω στη σκηνή έχουν τόσο ενθουσιασμό
και πάθος που είναι «σα να μην πέρασε
μια μέρα» από εκείνη την ιστορική
βραδιά στον «Σκορπιό».
Χρόνια
πολλά, «Ρεσιτάλ»!
Ακολουθήστε μας:
·
FACEBOOK
·
YOUTUBE
01. Thimame
(I remember) – Lyrics:
Manos Koufianakis
02. Giro
skotadi (All around is dark) – Lyrics:
Manos Koufianakis
03. Sto
cinema (At the movies) – Lyrics: Sotia
Tsotou
04. Den
eim' ego (It
isn't me) – Lyrics: Sotia Tsotou
05. Dipla
s' agapisa (I loved you doubly) –
Lyrics: Manos Koufianakis
06. Den
ithela na dino (I didn't want to give) –
Lyrics: Manos Koufianakis
07. Anthropos
eise (You are
only human) – Lyrics: Manos Koufianakis
08. Spoudei
anthropi, alla (Great people, but) –
Lyrics: Sotia Tsotou
09. I gi
gia 'mena eine spiti (Earth
is my home) – Lyrics: Sotia Tsotou
10. Sinithismeni
istoria (A usual story) – Lyrics: Sotia
Tsotou
11. Kato
ap' to sinnefo (Under
the cloud) – Lyrics: Dimitris Christodoulou
12. Akouse
ipne mou (Listen,
my sleep) – Lyrics: Dimitris
Christodoulou
13. Pikri
keri (Bitter times) – Lyrics:
Ilias Lymperopoulos
14. Itan
gia olous adelfos (He was a brother
to all) – Lyrics: Giannis Logothetis
15. Esi
pou irthes (You came) – Lyrics:
Ursula Yordi
16. Amin (Amen) – Lyrics: Sotia Tsotou
17. Thelo
na po ena tragoudi (I want to say a
song) – Lyrics: Sotia Tsotou
18. Nekro
mou oniro (My dead dream) –
Lyrics: Giannis Pavlou
19. Olos
o kosmos eis' esi (You're the whole world) – Lyrics: Sotia
Tsotou
20. S'
agapo (I love you)
– Lyrics: Sotia Tsotou
21. S'
aparnithika tris (I renounced you
thrice) – Lyrics: Sotia Tsotou
22. Ki'
istera (And
afterwards) – Lyrics: Sotia Tsotou
23. Tora
pou stegnosan ta dakria mou (Now
that my tears have dried) – Lyrics: Ilias Lymperopoulos
24. Sinora
i agapi den gnorizi (Love knows no
frontier) – Lyrics: Sotia Tsotou
25. Otan
to fos tis agapis tha svisi (When the light of love will turn
off) – Lyrics: Sotia Tsotou
26. Gliko
tis niotis mou pouli (Sweet bird of my youth) – Lyrics:
Sotia Tsotou
27. Pare
me mazi sou tsiggane (Gypsy man, take me with you) – Lyrics:
Sotia Tsotou
28. I
agapi ola ta ipomeni (Love
withstands all) – Lyrics: Sotia Tsotou
29. O
gelastos mou adelfos (My laughing
brother) – Lyrics: Ilias Lymperopoulos
30. An
ise antras me kardia (If you are a man with a heart) –
Lyrics: Ursula Yordi
31. Poso
pikrameni ein' i matia mou (How bitter my look is) – Lyrics
by Ursula Yordi
32. Leventonios (Laddie) – Lyrics: Ilias Lymperopoulos
33. Ke mi
rotisis pia (And ask no more) – Lyrics: Sotia Tsotou
34. I
teleftea selida (The last page) – Lyrics: Sotia Tsotou
35. Kapia
mera skeftomouna (I was thinking someday) – Lyrics: Danae
Stratigopoulou
36. Monologoume (We're monologuing) – Lyrics: Sotia Tsotou
37. Agapo,
agapo (I love, I love) – Lyrics: Sotia Tsotou
38. Oli i
zoi ine ipothesis chamogelo (The whole life is a question of smile) – Lyrics: Sotia Tsotou
39. I
palia Edem (Old Eden) – Lyrics: Sotia Tsotou)
40. Deka
entoles (Ten commandments) – Lyrics: Sotia Tsotou
41. I
sinidisi (The conscience) –
Lyrics: Ilias Lymperopoulos
42. Kalovoli
etouti i vradia (A night with good intentions) – Lyrics:
Manos Koufianakis
43. Zitite (Requested) – Lyrics: Manos Koufianakis
44. Pos
na figis (How can you leave) –
Lyrics: Ilias Lymperopoulos
45. Dakri
sto dakri to pikro (Tears, with
bitter tears) – Lyrics: Tonis Chirbinos
46. Ein'
karavia ta kormia mas (Our bodies are ships) – Lyrics:
Giannis Pavlou
47. Me
les tragoudisti (You call me a singer) – Lyrics: Giannis
Pavlou
48. Xechasa
na po (I forgot to say) – Lyrics: Danae
Stratigopoulou
49. Fovame (I am afraid) – Lyrics: Danae
Stratigopoulou
50. Trelos
i pallikari (A madman or a lad) – Lyrics: Sotia Tsotou
Producer: Philippos Papatheodorou
The
original release was in stereo version on triple
33'
rpm vinyl record (Philips: 6641 459), compact cassette (Philips: MC
7649 012) and 8-track tape (Philips: 7789 165), under the label of
Philips Records. In the same year, was also released the
international version, titled “Marinella
-
Hatzis
Recorded live”
(Peters
International:
DPI
508/10).
The album was released on double compact disc (a 2-CD set) in 1987 by
PolyGram in Greece (Philips: 832
954-2)
and abroad (Philips: 229 037). And under this new format, were
released two re-issues; in 2007 (Philips: 00422 8329 5421) and 2009
(for the Greek newspaper “Veto”) by Universal Music Greece.
Twenty
years later, the album was
re-issued in remastered sound on a 4-CD box set, together with their
1980 live
album “To
tam
-
tam”
(Philips
/ PolyGram: 6666 013),
titled “Resital
gia
dio
(Recital for two)” in
November
1996
(Mercury:
7314
5342 4524)
by Universal Music Greece.
This compilation album
was re-released in 2008 (Mercury
/ Universal: 1765 0572), 2013 (Cobalt Music /
Helladisc: 06025 3707 3740) and 2016 (The Greek Legends / Cobalt Music: 06025 3707 3740) in new editions.
Producer: Philippos Papatheodorou
Arranger: Kostas
Klavvas
Recording
engineer: Giannis
Smyrneos
Photographers:
Alinta Mavrogeni, Elliott Landy
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου