Μία
κριτική για την εμφάνιση της
σπουδαίας
τραγουδίστριας στο «Παλλάς».
Η
παρουσία της Μαρινέλλας -οπουδήποτε-
είναι πόλος έλξης για όποιον δεν έχει
κινητικά και ακουστικά προβλήματα.
Φτάνει να ξέρεις ότι αυτή η γυναίκα θα
πάρει το μικρόφωνο και θα τραγουδήσει.
Το ευρέως γνωστό «χρυσάφι» που της
δώρισε ο Θεός -και, ανερμήνευτα πώς, το
διατήρησε ανέπαφο σ' αυτήν την ηλικία-
στο ίδιο ακριβώς σημείο που οι απλοί
άνθρωποι έχουμε τις φωνητικές χορδές,
είναι υπεραρκετό για να μη χάσεις με
τίποτα κι' εσύ τη χρυσή ευκαιρία να την
ακούσεις να τραγουδάει. Ωσάν να έρχεται
ο Φρανκ Σινάτρα μια φορά στην Αθήνα και,
αν απουσιάζεις από τη συναυλία, δεν θα
σου δοθεί άλλη…
 |
Photo
credit: Giorgos Kalfamanolis © 2014
|
Από
τον αρθρογράφο Στέλιο Κοντέα
για
την ιστοσελίδα «Followme.gr»
Δημοσίευση:
Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2017
Κατά
γενική ομολογία, η Μαρινέλλα είναι πιο
μεγάλη από τα τραγούδια της. Πιο μεγάλη,
φυσικά, και από τις πίστες, τις γαρδένιες
και τα πιάτα. Πιο μεγάλη και από το
«Παλλάς». Ισοϋψής μόνο με το Μέγαρο
Μουσικής και το Ηρώδειο. Διαπίστωση που
αποτελεί κοινό τόπο όσων την έχουν
ακούσει «live». Υπ' αυτήν την έννοια, θα
ήταν απολύτως δικαιολογημένο να σνομπάρει
κάθε συνεργασία, να απαιτήσει να
εμφανιστεί μόνη της, δοθέντος ότι η δική
της παρουσία «καταπίνει» τα πάντα…
Έτσι
που σήμερα να μην μπορεί παρά να της
αναγνωριστεί η γενναιοδωρία της να
συνυπάρξει με ισότιμους όρους με τον
μίμο της, να μοιραστεί την ίδια σκηνή
ισόχρονα μ' εκείνον και να μην αισθανθεί
προσβεβλημένη που συμπληρώνει μια
παράσταση με επιθεωρησιακά νούμερα (τα
οποία, εκ' των πραγμάτων, θα περιέχουν
και βωμολοχίες). Υπ' αυτό το πρίσμα, ο
πρωταγωνιστικός και ταυτόχρονα
συμπληρωματικός ρόλος της στην παράσταση
στον «Καθρέφτη του Παλλάς» αποκαλύπτει
στο ευρύ κοινό ποια είναι στην ουσία
της. Μια γυναίκα που θα μπορούσε να είναι
μια απλή νοικοκυρά, την ίδια ακριβώς
στιγμή που φιλοξενεί μέσα της σπάνια
γονίδια της Μαρίας Κάλλας και της Εντίθ
Πιάφ.
Ο
γραφών, άλλωστε, έχει προσωπική εμπειρία.
Σαν ιστορία βγαλμένη από παραμύθι
μοιάζει ότι ζήτησε να γνωρίσει από κοντά
τον άγνωστο της συντάκτη που υπέγραφε
το άρθρο «Φωνητικές χορδές για κλωνοποίηση»
(τον περασμένο Απρίλιο που γράφτηκε εξ'
αφορμής έκτακτων εμφανίσεων της στον
ίδιο χώρο). Μήπως, τελικά, είναι ολόκληρη
για κλωνοποίηση;
Αναμφίβολα,
η Μαρινέλλα είναι ένα τραγουδιστικό
φαινόμενο. Αντί να παρακμάζει με τα
χρόνια -όπως τα πάντα πάνω σ' αυτόν τον
κόσμο… ακμάζει! Η άσχημη κατάληξη
μεγάλου βεληνεκούς συναδέρφων της -όσο
κι' αν λατρέψαμε τη φωνή τους στη νεότητα
τους, όσο κι' αν σεβόμαστε την ιστορία
τους- δεν είναι κακία αλλά πικρή αλήθεια.
Μια αλήθεια που κανείς δεν βρίσκει το
θάρρος να τους την πει, από σεβασμό και
αγάπη. Αν, όμως, βρεθούν στα καθίσματα
του «Παλλάς» κι' ακούσουν τη Μαρινέλλα
να κελαηδάει, θα αντιληφθούν από μόνοι
τους ότι όφειλαν προ πολλού να αποσυρθούν.
Καθώς η σύγκριση είναι καταλυτική. Όπως
έγραψα και σ' εκείνο το άρθρο, η δική της
φωνή σχηματίζει ένα ουράνιο τόξο στον
ουρανό. Η δική τους, μουντά χρώματα,
ενίοτε συνδυασμένα με κακόηχα μπουμπουνητά
πριν από την καταιγίδα…
Δεν
είναι, όμως, μόνο η άψογη -αντιστρόφως
ανάλογη με τον χρόνο- τεχνική της που
την καθιστά φαινόμενο. Αλλά το σύνολο
της. Ό,τι στοιχειοθετεί την απόσταση
από τον συνθέτη και τον στιχουργό ενός
τραγουδιού μέχρι τον ακροατή. Με το
μικρόφωνο και τα ώτα του τελευταίου,
στο ενδιάμεσο. Σ' αυτήν την απόσταση, η
Μαρινέλλα έχει το πανελλήνιο ρεκόρ.
Σίγουρα και το παγκόσμιο, αν έτρεχε με
συνομήλικες τραγουδίστριες - «σπρίντερ».
Υπάρχει άλλη στον κόσμο, σ' αυτήν την
ηλικία, να κόβει έτσι το νήμα; Λίγα μόλις
δευτερόλεπτα αφότου ο αφέτης πατήσει
τη σκανδάλη; (Ξέρουμε ότι πλησιάζει τα
ογδόντα, αφού η ίδια είχε αποκαλύψει
ότι έκλεινε τα εξήντα το 1998, στην
ηχογράφηση του «live» της στο Μέγαρο
Μουσικής).
Οι
δρασκελισμοί της είναι «case study». Για το
πώς ξεπερνάει τα εμπόδια σαν την
Πατουλίδου στους Ολυμπιακούς της
Βαρκελώνης. Το… «τραγουδάει μέσα από
την ψυχή της» είναι μικρό για την
περίπτωση της, η οποία απαιτεί μια άλλη,
ανώτερη έκφραση. Ακόμα και οι απότομες
παύσεις της είναι καθηλωτικές. Πριν
γράψω για τη νέα της παράσταση, είχα
πάρει αυθορμήτως χαρτί και στυλό
βλέποντάς τη σε βίντεο στο «Youtube» να
ερμηνεύει «live» το «Έλα γι' απόψε», σε
περιοδεία της με το «Μιούζικαλ».
Συγκλονίστηκα με τον τρόπο που σπάραζε
και θέλησα να τον καταγράψω τότε
(αγνοώντας αν θα μου δοθεί η δυνατότητα
στο μέλλον να το δημοσιεύσω). «Ένας
σπαραγμός παρόμοιος με εκείνον κάθε
γυναίκας κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Βγάζει από τα σπλάχνα της τα τραγούδια
με την ίδια οδύνη. Οι μορφασμοί του
προσώπου της καταδεικνύουν το μέγεθος
του πόνου. Σύγκορμη συνταράσσεται μέχρι
την κορυφαία στιγμή της εξόδου… Τότε
που τα λόγια φτάνουν στα χείλη της. Η
φωνή της είναι ο εμβρυουλκός. Αντίσταση
έχει μόνο στο ένα χέρι. Εκείνο που κρατάει
το μικρόφωνο. Το άλλο συμμετέχει στην
τραγωδία της. Τραγωδία καθώς δεν είναι
μια επιπλέον μάνα. Είναι η «Εκάβη» των
Ελλήνων. Μαυροντυμένη, θρηνεί περιπαθώς
για τη μοίρα της. Όπως ακριβώς η μυθολογική
ηρωίδα του Ευριπίδη. Ζητώντας ακόμα κι'
απ' την πέτρα να ανοίξει για να κλειστεί
μέσα της…».
Η
καραμέλα για το κακό της ρεπερτόριο
έχει σπάσει προ πολλού. Ο λόγος είναι
ότι μετράει τόσο πολλά αθάνατα τραγούδια,
από τόσο πολλούς διαφορετικούς συνθέτες
(Μίμη Πλέσσα, Γιώργο Χατζηνάσιο, Κώστα
Χατζή, Γιώργο Ζαμπέτα, Άκη Πάνου, Γιώργο
Κατσαρό, Γιάννη Σπανό, Νίκο Ιγνατιάδη,
Αλέξη Παπαδημητρίου, Βασίλη Δημητρίου,
Νινή Ζαχά, Τόλη Βοσκόπουλο κ.ά.) και
στιχουργούς (Λευτέρη Παπαδόπουλο,
Πυθαγόρα, Σώτια Τσώτου, Άκο Δασκαλόπουλο,
Δημήτρη Χριστοδούλου, Μίμη Θειόπουλο
κ.ά.), που έχει ως αποτέλεσμα το εξής
οξύμωρο: Αν δεν ακούσεις κάποια τραγούδια
της σε μια παράσταση, θα αισθανθείς την
απουσία τους -την ίδια στιγμή που εκείνα
που τα αντικατέστησαν σού είναι τόσο
οικεία…
Εν
προκειμένω, στον «Καθρέφτη του Παλλάς»
είναι αισθητή η απουσία της θρυλικής
«Πέτρας» των Μίμη Πλέσσα - Λευτέρη
Παπαδόπουλου. Η Μαρινέλλα, όμως, θα πει
τα «Απόψε σε θέλω» και «Άμα δείτε το
φεγγάρι» των ίδιων δημιουργών. Θα πιει,
ακόμα, τ' «Αθάνατο νερό» και θα τα δει
όλα «Ζωγραφισμένα στο Χαρτί» (σε νότες
πάλι του μέγιστου Πλέσσα και λόγια του
Άκου Δασκολόπουλου στα συγκεκριμένα).
Θα θυμηθεί την «Πρόβα νυφικού» του
Βασίλη Δημητρίου (σ.σ.: μ' αυτό το τραγούδι
ερωτεύτηκα ως έφηβος από τηλεόρασης τη
φωνή της) και, συνοδεία τριών καλλίγραμμων
χορευτριών, το διασκευασμένο (σε «Γιατί
φοβάσαι τη σιωπή» από τον Πυθαγόρα)
«From souvenirs to souvenirs»
(του Ντέμη Ρούσσου). Δεν θα παραλείψει
το «Σταλιά - σταλιά», τραγουδώντας
Ζαμπέτα και στο «Τι να φταίει», με επτά
νεαρούς να αναπαριστάνουν τους στίχους
του Δημήτρη Χριστοδούλου κρατώντας
χάρτινους γλάρους. Θα θυμηθεί το «Ρεσιτάλ»
της με τον Κώστα Χατζή στα «Κι' ύστερα»
και «Όλος ο κόσμος είσαι εσύ» (Σώτιας
Τσώτου). Και θα τιμήσει ιδιαίτερα τον
Γιώργο Χατζηνάσιο στα «Καμιά φορά»
(Μιχάλη Μπουρμπούλη), «Σήμερα» (Μίμη
Θειόπουλου), «Κρίμα το μπόι σου» (Σέβης
Τηλιακού), αλλά και «Σ' όποιον αρέσουμε»
(Λίνας Νικολακοπούλου) -που αγαπήσαμε
από τη Δήμητρα Γαλάνη.
Μπολιάζοντας
απρόβλεπτα το δικό της ρεπερτόριο και
με το «Ίσως φταίνε τα φεγγάρια». Στο
οποίο θα αφηγηθεί σαν ηθοποιός αρχαίας
τραγωδίας τους στίχους (του Τάσου
Σαμαρτζή) με τον τρόπο που τους τραγουδά
σε νότες (του Νότη Μαυρουδή). Καταδεικνύοντας
πόσο πολύ προηγείται ερμηνευτικά από
τις ομόλογες της του έντεχνου. Συγκλονιστική
στα «α καπέλα» σημεία του συγκεκριμένου,
όπως και σε όλα τα οιονεί «α καπέλα» της
βραδιάς. Ένας ήχος με μεγαλύτερη
μουσικότητα από τον ήχο των μουσικών
οργάνων. Πιο απολαυστικός για τον
ακροατή. Μήπως θα έπρεπε να τραγουδήσει
μια βραδιά χωρίς ορχήστρα;
Επιστρέφοντας
στην κατηγορία για το ρεπερτόριο, λόγο
για τον χαμηλό μέσο όρο - ποσοστό αξιόλογων
τραγουδιών στο σύνολο όσων ηχογράφησε
στην εξηνταετή της καριέρα, εκτός από
τις κακές γλώσσες (που θα το κάνουν,
ούτως ή άλλως, αυθαιρέτως), δικαιούνται
να έχουν πλέον μόνο οι στατιστικολόγοι
της δισκογραφίας. Καθώς, όπως δείξαμε,
σε απόλυτους αριθμούς έχουν μείνει τόσα
από όλα τα είδη (ποπ, λαϊκό, έντεχνο),
ώστε να μην ξέρει πια τι να πρωτοσυμπεριλάβει
στα «live» της. Ακόμα και από τη δεκαετία
του 1980 (για την οποία γράφτηκε πρόσφατα
ότι «σπαταλήθηκε») έχει κληρονομήσει
το συγκλονιστικό «Τολμώ» (Αλέξη
Παπαδημητρίου - Εύης Δρούτσα), με το
οποίο θα σου σηκώσει την τρίχα και το
2017 στο «Παλλάς»…
Εξίσου
σπουδαία στα χαρούμενα, όσο και στα
λυπημένα τραγούδια. Μ' έκανε να καταλάβω
γιατί ο Χατζηνάσιος, στη συνέντευξη
του, μου την είχε παρομοιάσει με την
Εντίθ Πιάφ. Την ίδια ακριβώς γυναίκα
που σ' αυτό το άρθρο χαρακτηρίζω «Μάνα
του Ελληνικού Τραγουδιού»…
Μια
«Μάνα» που θα χορέψει και θα λικνιστεί
σαν κόρη στα χαρούμενα. Ενίοτε -όπου ο
ρυθμός του τραγουδιού το επιτρέπει- θα
κινηθεί σαν ρομπότ. Σχηματίζοντας ορθές
γωνίες στον αέρα, όπως γυρίζει απότομα
το κεφάλι της δεξιά ή αριστερά. Αλλά και
τα χέρια της, ξεκινώντας από τους ώμους.
Μια χορογραφία από μόνη της. Χωρίς να
υποτιμάται η συμβολή του μόνιμου
συνεργάτη της σ' αυτό το θέμα, Δημήτρη
Παπάζογλου.
Σκηνοθετημένη
από τον Σταμάτη Φασουλή και περιτριγυρισμένη
από τα σκηνικά του Μανώλη Παντελιδάκη:
Μια σκάλα που θυμίζει είσοδο εκκλησίας,
ένα δυσθεώρητο μοβ θαλάσσιο σωσίβιο
-στο κέντρο του οποίου «Μοναδική» (Γιάννη
Χριστοδουλόπουλου) θα επανεμφανιστεί,
διακορεύοντας τα τύμπανα σου με το
φωνητικό της κρύσταλλο-, και καρέκλες
που αιωρούνται στο Φινάλε της παράστασης.
Τη μουσική επένδυση τής οποίας υπογράφει
(με τέσσερα νέα τραγούδια, αθροιστικά)
ο Γιάννης Χριστοδουλόπουλος -νεαρός
συνθέτης αλλά ταλαντούχος και με πολύ
σημαντικές συνεργασίες ήδη στο ενεργητικό
του.
Σε
στίχους και κείμενα του Γιάννη Ξανθούλη,
που ο Τάκης Ζαχαράτος θα αξιοποιήσει
για να μιμηθεί όχι μόνο τη γυναίκα που
τον «συγκίνησε», τον «άλλαξε», τον
«καθήλωσε» και τον «καθόρισε», από τότε
που παιδί την άκουσε πρώτη φορά από το
ραδιόφωνο να τραγουδάει το «Άμα δείτε
το φεγγάρι» με τη «δύναμη του αγέρα».
Αλλά και τον Γιώργο Τράγκα, τον Γιώργο
Μαργαρίτη, τη Βάνα Μπάρμπα, την Άννα
Παναγιωτοπούλου, τη Δέσποινα Μοιραράκη,
τον Λευτέρη Πανταζή, την Ελένη Μενεγάκη,
τη Ζωζώ Σαπουντζάκη, τον Πάνο Κιάμο, την
Αλέξια, τη Ρένα Βλαχοπούλου, τον Σάκη
Ρουβά (απολαυστικός σ' αυτήν τη μίμηση),
την Άντζελα Δημητρίου, τον Βασίλη Καρρά
και τον Γιώργο Μαζωνάκη. Και σε βίντεο
-σ' ένα «wall» που θα σου φανεί διαδραστικό
όταν τον δεις να συνομιλεί με τους
ανθρώπους που, με την ανάλογη αμφίεση,
μιμείται μαγνητοσκοπημένος- τον Αλέξη
Τσίπρα, την Όλγα Γεροβασίλη, τη Γιάννα
Αγγελοπούλου, τη Ζωή Κωνσταντοπούλου,
την Άνγκελα Μέρκελ, την Κριστίν Λαγκάρντ,
τον Ντόναλντ Τραμπ και την Κιμ Καρντάσιαν.
Πριν συνοψίσει, καταληκτικά, το μέγεθος
του ταλέντου του σ' ένα μόνο τραγούδι,
το «Δίχτυ» (των Σταύρου Ξαρχάκου - Νίκου
Γκάτσου). Το οποίο θα τραγουδήσει με τις
πιο χαρακτηριστικές φωνές του λαϊκού
πενταγράμμου (Πόλυς Πάνου, Στέλιου
Καζαντζίδη, Στράτου Διονυσίου, Βίκυς
Μοσχολιού, Ρίτας Σακελλαρίου), βγαλμένες
όλες, εναλλάξ, από το δικό του λαρύγγι.
Ένας, αληθινά, αμίμητος μίμος…
Ακολουθήστε μας:
·
FACEBOOK
·
YOUTUBE
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου