Γράμμα απ' το Μέτωπο (Αλβανία)

«ΑΛΒΑΝΙΑ»

Μουσική: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ

Στίχοι: ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

Ερμηνεύει η ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ

Ακούστε την συγκινητική αφήγηση της Μαρινέλλας στο τραγούδι «Γράμμα απ' το Μέτωπο» που γράφτηκε το 1973 για τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940-41 και εμπεριέχεται στον κύκλο τραγουδιών «Αλβανία».

Γράμμα από το Μέτωπο.

30 Οκτωβρίου 1940.

Αγαπημένη μου,

μέσ' το Καλπάκι σ' ένα ρέμα κουρνιάσαν οι στρατιώτες,

βουτώ τη λόγχη μου στο αίμα, δέξου τις λέξεις μου τις πρώτες.

Είναι οι λέξεις μετρημένες σαν τις στιγμές μου εδώ πάνω
κι' είναι οι σκέψεις μου δοσμένες ως την στιγμή που θα πεθάνω.

Αχ, τί να σου γράψω αγαπημένη, εδώ συμβαίνουνε πολλά,

γύρω μου δέκα σκοτωμένοι αλλά, είμαι καλά… Είμαι καλά…

Ό,τι να γράψω δε μου φτάνει, τα λίγα εδώ είναι πολλά,

κι' αν μάθεις πως έχω πεθάνει, είμαι καλά… Είμαι καλά…

Μα, να, επίθεση αρχίζει πάλι, νομίζω πως σου τα 'πα όλα,

τώρα είναι η στιγμή πολύ μεγάλη, τώρα μιλούν τα πολυβόλα.

Ο μουσικός κύκλος «Αλβανία» κυκλοφόρησε σε δίσκο βινυλίου 33' στροφών από τη δισκογραφική εταιρία «Phonogram» (πρώην «Helladisc», και αργότερα «PolyGram Records», «Universal Music Greece» και «Cobalt Music / Helladisc»), κάτω από την ετικέτα της «Philips Records», στις 9 Οκτωβρίου 1973. Περιλαμβάνει δώδεκα συνθέσεις του Γιώργου Κατσαρού πάνω σε στίχους του Πυθαγόρα για τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του '40 («Δυο παιδιά απ' το Βραχώρι», «Οι Ηπειρώτισσες», «Ο έφεδρος», «Μάνα θα τους περιμένει», «Γράμμα απ' το Μέτωπο», «Πήραμε τ' Αργυρόκαστρο», «Ο Ναπολιτάνος», «Ένας Θεσσαλός φαντάρος», «Νύχτα ευλογημένη», «Η κατάρρευση», «Η οπισθοχώρηση» και «Μάνα μου, κρύψε το σπαθί»). Η παραγωγή του άλμπουμ έγινε από τον Φίλιππο Παπαθεοδώρου. Οι ηχογραφήσεις έγιναν στο Αθηναϊκό στούντιο «Polysound» με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο.

An elderly Greek woman holds a

religious icon as she bids farewell

to a Greek soldier at the onset

of the Greco-Italian War of '40.

| Photo by Voula Papaioannou ©

Η Μαρινέλλα παρουσίασε τα τραγούδια υπό τη μουσική διεύθυνση του Γιώργου Κατσαρού σε μια ιστορική συναυλία στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, που μεταδόθηκε απευθείας από το Ε.Ι.Ρ.Τ στις 27 Οκτωβρίου 1973, παραμονή της Επετείου του «Όχι». Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του μουσικοσυνθέτη, αυτή ήταν η πρώτη συναυλία που είχε απευθείας μεταδώσει η Ελληνική Τηλεόραση, ενώ μετά την προβολή της, όλο το μουσικό έργο θεωρήθηκε αντιστασιακό και η κυκλοφορία του απαγορεύτηκε από την Χούντα. Η επανακυκλοφορία του δίσκου επετράπη ξανά μετά από την Μεταπολίτευση του 1974, όπου η Μαρινέλλα ερμήνευσε για δεύτερη φορά την «Αλβανία» σε μια μεγάλη συναυλία στο Αλεξάνδρειο Μέλαθρο (Παλαί ντε Σπορ) της Θεσσαλονίκης.

Ακολουθεί απόσπασμα από την συνέντευξη του Γιώργου Κατσαρού

στον Κώστα Πατσαλή για το διαδικτυακό περιοδικό «Ορφέας»,

που δημοσιεύτηκε στις 2 Απριλίου 2013.

A Greek soldier holding his little

daughter in his arms, circa 1941.

| Photo by Library of Congress ©

– Μια και αναφερθήκατε στη Μαρινέλλα, κάνατε με τον Πυθαγόρα έναν πολύ σημαντικό δίσκο, την «Αλβανία». Είχα διαβάσει στον τύπο της εποχής ότι ετοιμάζατε τριλογία. Αληθεύει; Γιατί δεν έγινε;

– Δεν ξέρω γιατί δεν έγινε. Δεν το προχωρήσαμε με τον Πυθαγόρα… Θα γράφαμε για τον Εμφύλιο σε δεύτερη φάση… Έχω μάλιστα ακόμα στίχους του Πυθαγόρα από εκείνη την εποχή. Είπαμε να κάνουμε καλύτερα τραγούδια για να τραγουδήσει ο κόσμος…

– Οι εντυπώσεις σας από τη ζωντανή παρουσίαση του έργου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά;
– Ήταν η πρώτη συναυλία που είχε απευθείας μεταδώσει η τηλεόραση. Είχε κάνει πολύ μεγάλη επιτυχία τότε. Πάρα πολύ μεγάλη! Θυμάμαι ο Φρέντυ Γερμανός -τότε κάναμε πολύ παρέα- όταν πήγαμε να φάμε μετά τη συναυλία μου είπε «Κατσαρέ, από σήμερα θ' ανέβεις έναν Γολγοθά! Πάρ' το όπως θέλεις αυτό που σου λέω». Και είχε δίκιο.

– Πιστεύετε πως καλώς έγινε το έργο αυτό;
– Α, βέβαια! Χαίρομαι κάθε Οκτώβρη που είναι η επέτειος του «Όχι» και σχεδόν τα περισσότερα σχολεία, από Δημοτικά μέχρι Πανεπιστήμια, τραγουδάνε τραγούδια από το δίσκο αυτό.

Greek soldiers with large gun and binoculars on tripod on snow covered mountain,

during the campaign in Albania, circa 1940. | Photo by Library of Congress ©

Greek soldiers guarding an Albanian mountain pass on Mount Eyuzati,

four kilometers from Tepelini, circa 1941. | Photo by Library of Congress ©

Ακολουθήστε μας: 

· INSTAGRAM 

· FACEBOOK 

· YOUTUBE 

 

| Listen to the Greek song “Gramma ap' to Metopo (Letter from the battlefront)” that recounts the hard times of a Greek soldier in the Albanian mountains, during the Greco-Italian War of 1940-41. A very sad and touching song that was composed by Giorgos Katsaros on lyrics by Pythagoras Papastamatiou and was interpreted by Marinella for the song cycle “Albania” in October, 1973.

Marinella singing "Albania" at the

Municipal Theater of Piraeus, on the

eve of "Ohi Day", October 27, 1973.

“Letter from the battlefront.

October 30, 1940.

My beloved,

the soldiers have snuggled

along the riverside, in Kalpaki.

I dip my bayonet into blood,

accept my first words.

Words are as few

as my moments are up here

and my thoughts are devoted

until the moment I die.

Oh, my beloved, what can I write to you?

A lot of things are happening here…

Ten dead bodies around me,

but I am well… I am well…

Whatever I write will not be enough,

few things are happening, but huge…

And if you learn that I've died…

Remember; I'm well…

Oh, the battle is starting again…

I think I told you everything.

Now, this moment is huge,

it's the time that machine guns speak…”

(Translation: Alexandros Phokas)

The song cycle “Albania” was released on a 33' vinyl record (Philips: 6331 056) by Phonogram (PolyGram) Records in Greece, on October 9, 1973. All songs were composed by Giorgos Katsaros on lyrics by Pythagoras about the Greco-Italian War of 1940-41. Marinella made their debut performance with a historic concert at the Municipal Theater of Piraeus in Greece, conducted by Giorgos Katsaros, on the eve of “Ohi day” with live streaming by E.I.R.T, on October 27, 1973. The international version of the album was released by Peters International (STEREO 10019).